یونس پوربیرامی هیر - استادیار گروه علوم باغبانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
زینب نوروزی همدانی - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم باغبانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
اسماعیل چمنی - استاد گروه علوم باغبانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
مهسا احدزاده - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم باغبانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

گل سوسن یکی از مهمترین گیاهان زینتی در سراسر جهان است و در صنعت گل به عنوان گل بریدنی و گیاه گلدانی استفاده میشود. در میان انواع مختلف سوسن ها، آسیایی، شرقی و سوسن چلچراغ پتانسیل بالایی در تجارت گل دارد. با توجه به ویژگی های نورهای LED در زمینه تولید متابولیت ثانویه که در کشت بافت دارد و تاثیر مثبت آن در افزایش رشد و باززایی درون شیشه ای بافت های گیاهی و بهبود عملکرد و سلامت گیاه به کاربرد آن بر باززایی و تولید متابولیت ثانویه سوسن که یکی از مهمترین محصولات زینتی در سراسر جهان است ضروری به نظر میرسد. این پژوهش به منظور بررسی تاثیر کیفیت نور ۱۰۰% سفید، ۱۰۰% قرمز، ۱۰۰% آبی، ۸۰% قرمز+۲۰% آبی، ۶۰% قرمز+۴۰% آبی، ۴۰% قرمز+۶۰% آبی و ۲۰% قرمز+۸۰% آبی، بر باززایی و شاخص های موفولوژیکی و فیزیولوژیکی گونه سوسن Dandei به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با ۵تکرار انجام گرفت. در این پژوهش صفات مورفولوژیکی شامل سطح برگ، درصد باززایی، تعداد برگ، تعداد پیاز، تعداد ریشه و همچنین صفات فیزیولوزیکی از قبیل فنل، فلاونوئید و ظرفیت آنتی اکسیدانتی گیاه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثرات ساده نور بر همه صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی به جز درصد باززایی و ظرفیت آنتی اکسیدانتی تاثیر معنی داری در سطح احتمال ۱ درصد داشت. مقایسه میانگین داده ها نشان داد که بیشترین سطح برگ، تعداد پیازچه و میزان فنل و فلاونوئید در گونه Dandei در نور ترکیبی ۸۰% قرمز + ۲۰% آبی است.

باززایی، سوسن، کشت بافت، نور LED