منا سرودی - کارشناس ارشد، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علو
سید علی جوزی - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی وا

با توجه به نقش مهم پوشش گیاهی در محیط زیست شهری و پیشرفته های اخیر در استفاده از فناوری سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، بررسی تغییرات زمانی پوشش گیاهی با استفاده از داده های سنجش از دور از اهمیت ویژه ای در برنامه ریزی شهری برخوردار است. در این مطالعه، با هدف بررسی تغییرات کیفی پوشش گیاهی منطقه 22 شهرداری تهران، از شاخص NDVI و تصاویر TM و IRS متعلق به سال های 1369 و 1385 میلادی استفاده و نقشه های پوشش گیاهی منطقه با تأکید بر درجات مختلف سرسبزی تهیه گردید. مقایسه وسعت کلاس های سرسبزی نقشه های پوشش گیاهی منطقه نشان داد که با افزایش وسعت اراضی بدون پوشش به میزان 22/752 هکتار و با کاسته شدن از وسعت اراضی تحت پوشش گیاهی با درجه سرسبزی ضعیف و متوسط به ترتیب به میزان 91/458 و 28/215 هکتار و نابودی پوشش گیاهی با درجه سرسبزی خوب، روند تغییرات کیفی پوشش گیاهی منطقه 22 شهرداری تهران در دوره مورد مطالعه، منفی بوده است. همچنین به منظور بررسی رویه تغییرات کیفی، تکنیک بررسی تغییرات پس از طبقه بندی اجرا گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که با تبدیل به ترتیب 8/127 و 63/9 هکتار از اراضی بدون پوشش به اراضی تحت پوشش گیاهی با درجه سرسبزی ضعیف و متوسط، بر وسعت اراضی تحت پوشش گیاهی منطقه به میزان 43/137 هکتار افزوده شده که با توجه به تبدیل 65/889 هکتار کاسته شده است. یکسان بودن میزان افزایش وسعت اراضی بدون پوشش و میزان کاهش وسعت پوشش گیاهی، حاکی از تغییر کاربری صورت گرفته در اراضی منطقه می باشد که این امر توجه هرچه بیشتر برنامه ریزان را در مدیریت شهری طلب می نماید.

پوشش گیاهی، سنجش از دور، محیط زیست شهری، تغییر کاربری اراضی، شاخص NDVI، منطقه 22 شهرداری