نیره قمیان - استاد گروه زنان و مامایی، مرکز تحقیقات نوزادان، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
مجید خادم رضائیان - استادیار گروه پزشکی اجتماعی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
زهرا بهنام رسولی - رزیدنت گروه زنان و مامایی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
مصطفی زمرشیدی - دکتری پزشکی عمومی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.

مقدمه: ایلئوس پس از عمل منجر به ناراحتی بیمار، طولانی­شدن مدت بستری و تحمیل هزینه به سیستم­ بهداشتی می­شود. در تعداد کمی از مطالعات از نقش احتمالی مصرف قهوه در کاهش بروز ایلئوس حمایت شده­ است. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر مصرف قهوه در ­مقایسه با رژیم تغذیه­ای معمول بر بهبود عملکرد روده پس از هیسترکتومی ابدومینال انجام­ گرفت. روش کار: این مطالعه کارآزمایی ­بالینی ­تصادفی دو­سو­کور در سال ۱۴۰۰-۱۳۹۹ بر ­روی ۴۰ بیمار کاندید هیسترکتومی به دلیل بیماری خوش­خیم­ رحمی که به بیمارستان امام رضا (ع) مشهد مراجعه کرده ­بودند، انجام شد. افراد به دو­ گروه تقسیم شدند که از روز بعد از عمل به فاصله زمانی هر ۶ ساعت تا ۳ ­نوبت، در گروه مداخله میزان ۱۰۰ میلی­لیتر قهوه و در گروه کنترل میزان ۱۰۰ میلی­لیتر رنگ ­مجاز خوراکی و اسانس شبیه قهوه مصرف شد. پیامد اولیه، بررسی زمان اولین دفع ­گاز و پیامد های ثانویه، بررسی زمان اولین صدای­ روده­ای، اولین اجابت­ مزاج و میزان بروز ایلئوس بعد از عمل بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه ۲۷) انجام شد. میزان p کمتر از ۰۵/۰ معنی دار در نظر گرفته شد. یافته­ها: در مقایسه زمان اولین صدای ­روده­ای (۰۲/۰=p)، اولین دفع­ گاز (۰۰۷/۰=p) و اولین اجابت­ مزاج (۰۰۱/۰>p) بین دو گروه مداخله و کنترل تفاوت آماری معناداری وجود ­داشت. هیچ موردی از ایلئوس­ شدید مشاهده ­نشد. در مقایسه بین عدم بروز ایلئوس با مجموع موارد ایلئوس خفیف و متوسط تفاوت بین دو­ گروه معنادار بود (۰۴۷/۰=p). مقایسه مدت زمان بستری بین دو ­گروه معنادار نبود (۲۴/۰=p). نتیجه­گیری: در مقایسه زمان اولین صدای روده­ای، اولین دفع گاز، اولین اجابت مزاج و بروز ایلئوس بین دو گروه مداخله و کنترل تفاوت آماری معناداری وجود داشت. چنین به­نظر می­رسد که مصرف قهوه پس از عمل هیسترکتومی ­ابدومینال موجب تسریع شروع حرکات­ روده­ای و کاهش بروز ایلئوس می­شود.

ایلئوس, قهوه, هیسترکتومی