راضیه پورکاظمی - دکتری بهداشت باروری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
مهسا شاعلی - کارشناس ارشد مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
رضا رضایتمند - دانشیار اقتصاد سلامت، مرکز تحقیقات مدیریت و اقتصاد سلامت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.

مقدمه: عدم تطابق مراقبت­های دوران بارداری و زایمان با دستورالعمل­ها و استاندارهای کشوری، بار مالی قابل توجهی را به نظام سلامت وارد می کند. از آنجایی که در ایران تاکنون مطالعه­ای در زمینه­ بررسی کمی موارد انجام سونوگرافی در بارداری­های کم­خطر صورت نگرفته است، لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین بار مالی حاصل از عدم تطابق انجام سونوگرافی با استانداردهای کشوری در زنان باردار با حاملگی کم­خطر در مادران انجام شد.روش کار: در این مطالعه مقطعی تحلیلی، ۲۳۰ زن باردار با حاملگی کم خطر که در فاصله زمانی مهر ۱۳۹۸ تا مهر سال ۱۳۹۹ جهت انجام مراقبت های دوران بارداری به مراکز جامع سلامت مراجعه کرده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. سونوگرافی های انجام گرفته در دوران بارداری با استفاده از چک لیست محقق ساخته استخراج و وضعیت تطابق آن با استانداردهای کشوری، مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه ۲۱) انجام شد.یافته­ها: میانگین دفعات انجام سونوگرافی در بارداری در هر فرد به طور میانگین ۵ بار (۴ بار سونوگرافی تک بعدی و ۱ بار سونوگرافی سه بعدی) بود که تقریبا معادل ۲ برابر میزان تعریف شده­ استاندار کشوری است (۳ سونوگرافی تک بعدی). همچنین فقدان انطباق انجام خدمات سونوگرافی در بارداری بر مبنای میزان باروری کلی در سال با افزایش بار مالی بیمه­های پایه (۷/۳۶۴ میلیارد ریال)، افزایش بار مالی پرداخت از جیب سونوگرافی تک بعدی و سه بعدی (۲۸۹۸ میلیارد ریال) و وارد آمدن هزینه­ تقریبی ۳۲۶۰ میلیارد ریال بر پیکره­ نظام سلامت همراه است.نتیجه گیری: عدم تطابق انجام خدمات سونوگرافی با استانداردهای کشوری با آثار متعددی همچون تحمیل هزینه­های مازاد بر خانواده و سازمان­های بیمه­گر همراه است. رعایت استاندارهای مراقبت­های تشخیصی و درمانی در دوران بارداری می­تواند با توقف دریافت خدمات غیرضروری در دوران بارداری و کاهش بار مالی حاصل از آن شود.

استاندارد, بارداری, بار مالی, راهنمای بالینی, سونوگرافی