جعفر نوری - دانشیار گروه مهندسی بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشک
رامین نبی زاده - استادیار گروه مهندسی بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزش
مسعود یونسیان - استادیار گروه مهندسی بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزش
حسینعلی نوروزی - کارشناس ارشد مهندسی بهداشت محیط ، دانشگاه علوم پزشکی همدان

مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی طرح تصفیه خانه فاضلاب همدان که به منظور تصفیه فاضلاب شهرهای همدان ، بهار و لالجین با جمعیت نهایی یک میلیون نفر طرح ریزی گردید ، پس از جمع آوری و تجزیه وتحلیل اطلاعات ، با هدف بررسی آثار مثبت و منفی و ارائه راهکارهای فنی و مدیریتی تخفیف آثار سو زیست محیطی و تقویت آثار مثبت با بهره گیری از روش چک لیست Adkins & Bruk روش ماتریس سه قسمتی لئو پولد که نوآوری مطالعه بوده و برای اولین بار در ایران اجرا می شود و همچنین چک لیست سنجشی به انجام رسید . در این مطالعه وضعیت موجود محیط زیست منطقه در سه محدوده بلافصل ، تحت اثرات مستقیم و تحت اثرات غیر مستقیم پروژه ، تشرسح و پارامترهای کمی و کیفی آن با استانداردهای مدون کشوری و در برخی موارد با روند تغییرات در طول زمان مورد سنجش و مثایسه قرار گرفت . سپس میزان و چگونگی تاثیر هر یک از فعالیت های پروژه در فازهای ساختمانی و بهره برداری بر عناصر زیست محیطی حساس و غیر حساس محدوده های سه گانه ذکر شده مورد ارزیابی قرار گرفت . در این مرحله با توسعه ماتریس لئوپولد و تبدیل آن به ماتریس سه قسمتی ، به همراه چک لیست Adkins & Bruk شدت آثار نیز علاوه بر اهمیت و دامنه مورد سنجش قرار گرفته است . نتایج مطالعه حاکی از آن است که به لحاظ ماهیت ذاتی طرحهای تصفیه فاضلاب ، اثرات مثبت طرح بویژه آثار بهداشتی آن در مقایسه با آثار منفی ارجحیت قابل ملاحظه ای دارند . بطور کلی می توان چنین استنباط نمود که اجرای پروژه د رمنطقه مورد نظر هر چند می تواند آثار سو بر عناصر زیست محیطی داشته باشد ، لیکن اجرای همراه با ملاحظات زیست محیطی در بهبود کیفیت محیط زیست و ارتقا وضعیت بهداشتی منطقه تاثیر بسزایی داشته و امری اجتناب ناپذیر است. بمنظور تخفیف آثار سو و تقویت آثار مثبت فعالیتهای طرح ، راهکارهای مدیریتی و فنی از طریق کنتر و پایش منابع ایجاد آلودگی و احیانا مخرب د رفازهای ساختمانی و بهره برداری ارائه گردیده است.

تصفیه خانه فاضلاب ، ارزیابی اثرات محیطی ، ماتریس سه قسمتی ، همدان