ساسان لیاقت - استادیار دانشگاه شیراز - بخش زمین شناسی
فرید مر - استاد دانشگاه شیراز بخش زمین شناسی
علیرضا زراسوندی - دانشجوی دکترای زمین شناسی اقتصادی دانشگاه شیراز

این مطالعه بر روی 45 گنبد نمکی در محدوده ی جغرافیایی استان فارس به جهت بررسی پتانسیل اقتصادی ویژگی های زمین شناسی آنها صورت گرفت. بدین منظور مشخصه های زمین شناسی هر گنبد توسط مشاهدات صحرایی و عکسهای هوایی، سنگ شناختی سنگ نمک، بیگانه سنگها و سازندهای همبر با گنبدها و همچنین ذخایر احتمالی فلزی و غیر فلزی در سنگها و شورابها بررسی گردید. مطالعات ژئوشیمیایی برای بررسی عناصر اصلی و جزئی شامل K,Na,Mg,Au,Cu,Fe,P,B,Li و سایر ترکیبات اقتصادی بر روی نمونه های برداشت شده از تمام گنبدها صورت گرفت، همچنین مطالعه ی پتروگرافی با استفاده از مقاطع نازک و صیقلی نیز بر روی واحدهای سنگی این گنبدها انجام شد. براساس نتایج حاصل معلوم گشت که از میان 45 گنبد نمکی موجود، 20 گنبد فاقد هر گونه ارزش اقتصادی به لحاظ سنگ نمک و سایر مواد معدنی می باشند. در مقابل 19 گنبد دارای ذخیره ی قابل توجه نمک هستند که عمدتاً در منطقه ی لار در شرق استان فارس قرار دارند. از این میان 9 گنبد به علت همجواری با رودخانه و چشمه های دائمی موقعیت بهتری برای استحصال نمک دارند. تعداد 5 گنبد دارای ذخایر مارن و رس قابل توجه هستند. در ارتباط با گنبدهای نمکی حاوی لایه های ژیپس، انیدریت، گوگرد و هماتیت 6 گنبد دارای چنین نشانه های معدنی بودند. آثار از کانه زایی مس و منیزیت نیز در بعضی از گنبدها مشاهده گردید. شورابهای 5 گنبد اکتشاف نمکهای پتاسیم دار معرفی می گردد که از این میان گنبد نمکی جهانی فیروزآباد در اولویت قرار دارد.