مهرداد محلوجی - Horticulture Crops Research Department, Isfahan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Isfahan, Iran.

این آزمایش به­منظور بررسی تایثر تنش شوری و محلول­پاشی کود روی بر پر شدن دانه و برخی صفات فیزیولوژیک سه رقم جو در ایستگاه تحقیقات شوری رودشت اصفهان در سال زراعی ۹۳-۱۳۹۲ به­صورت نوار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. شوری در سه سطح (کم، متوسط و زیاد به­ترتیب ۲، ۱۰ و ۱۸ دسی­زیمنس بر متر) به­صورت عامل عمودی، چهار سطح محلول­پاشی کود روی (نانو اکسید روی، کلات­ روی، کلات­­+ نانو و ­محلول­پاشی آب) به­صورت عامل افقی و سه رقم جو (موروکو، نصرت و خاتم) در فاکتور عمودی خرد شدند. نتایج نشان داد با افزایش شوری آب آبیاری، طول دوره پر شدن دانه، فلورسانس حداقل و حداکثر، حداکثر وزن دانه  کاهش و در­­ نتیجه عملکرد دانه کاهش یافت. محلول پاشی کود روی تا شوری متوسط، افزایش عملکرد دانه ارقام را به­همراه داشت. بیشترین شاخص سبزینگی (۷/۴۶)، فلورسانس حداقل (۹/۶۱) و حداکثر (۲/۳۱۴)، ماکزیمم وزن دانه (۰۳۶۷/۰ گرم) در رقم خاتم مشاهده شد. مصرف کلات روی در شوری زیاد، کمترین میزان پرولین را در ارقام نصرت (۴/۱۴۱ میکرومول بر گرم) و خاتم (۸/۲۰۱ میکرومول بر گرم) تولید نمود. با افزایش شوری، مصرف کود روی باعث بالا رفتن میزان آنزیم پراکسیداز در ارقام نصرت وخاتم گردید. در شوری زیاد، عملکرد دانه تابع رقم و نوع محلول­پاشی کود روی بود. در این سطح شوری، محلول­پاشی با کود روی در رقم موروکو، کاهش عملکرد را به دنبال داشت؛ ولی رقم خاتم با کاربرد کلات روی، بیشترین دانه تولیدی (۷/۲۶۲۲ کیلوگرم در هکتار) و پس از آن رقم نصرت نیز با محلول­پاشی کلات­روی (۷/۲۴۵۴ کیلوگرم درهکتار) در جایگاه بعدی قرار داشتند به­نظر می­رسد که حضور عنصر روی در شرایط تنش شوری از طریق افزایش سرعت ­پرشدن ­دانه، طول دوره پرشدن دانه، وزن دانه و میزان آنزیم پراکسیداز،  تحمل گیاه به تنش بالا رفته، موجب کاهش میزان پرولین شده و نهایتا موجب افزایش عملکرد دانه می­شود.

Chelated zinc, Nano zinc-oxide, Proline, Peroxidase enzyme, آنزیم پراکسیداز, پرولین, کلات روی, نانو اکسید روی