محمد حسن احرامپوش - دانشیار دانشکده بهداشت یزد ،گروه بهداشت محیط
محمد تقی قانعیان - استادیار دانشکده بهداشت یزد ،گروه بهداشت محیط
بایرام هاشم زاده - کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط، دانشکده پرستاری و بهداشت خوی
مهدی مختاری - استادیار عضو هیئت علمی دانشکده بهداشت یزد

حذف مواد مغذی از فاضلاب ها ، یکی از ضروریات مهم به دلیل اثرات نامناسب آنها در محیط های پذیرنده می باشد. لاگونهای هوادهی و متعاقب آنها برکه های زلال ساز ، توانایی مناسب کاهش مواد مغذی را ندارند. برای ارتقاء اغلب تصفیه خانه های فاضلاب جهت حذف بیشتر مواد مغذی از روشهای مختلفی استفاده می گردد. در این مطالعه پسابخروجی از برکه زلال ساز تصفیه خانه فاضلاب خوی ، با سه بار هیدرولیکی مختلف m3/m3.d 0/9 و 0/6 و 0/3 به فیلتر قلوه سنگی که مدیای داخل آن سنگهای آتشفشانی به اندازه 50 میلیمتر بود ، وارد گردید. برای ارزیابی عملکرد فیلتر در هر بار هیدرولیکی ، 10 نمونه از ورودی و 10 نمونه از خروجی فیلتر برداشته شدو نتایج مطالعه نشان داد که میانگین غلظت TKN پساب خروجی از برکه به 16/8 میلی گرم در لیتر NH4-N به 4/8 میلی گرم در لیتر NH4-N،TKN و فسفر به ترتیب 37/3 و 71/4 و 20/7 درصد و راندمان معکوس برای NO3-N و 216 درصد بدست آمد.با توجه به نتایج فوق بهترین کارایی فیلتر در حذف این پارامتر ها، در بار هیدرولیکی 0/3m3/m3.d مشاهده گردید. دلیل این مسأله شاید پائینآمدن زمان ماند هیدرولیکی و متعاقب آن کاهش نیتریفیکاسیون باشد.کارایی راکتور مورد مطالعه در این تحقیق نسبت به مطالعات مشابه ، بهتر ارزیابی گردید.

ازت ، فسفر ، فیلتر سنگی ، برکه زلال ساز ، سنگ آتشفشان