معصومه روانی پور - کارشناس ارشد مهندسی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی بوشهر
روشنک رضایی کلانتری - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران
مهدی فرزادکیا - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران
سمیره هاشمی نجف آبادی - عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس

فرآیند اصلاح زیستی (Bioremediation) امکان تخریب آلاینده های سمی را با استفاده از فعالیت زیستی بررسی می کند . قابلیت دسترس پذیری ضعیف به PAH ها در خاک موجب استفاده از ترکیباتی چون سورفاکتانتها جهت افزایش دسترسی زیستی گردیده است . هدف از این مطالعه بررسی تاثیر افزودن سورفکتانت غیر یونی Tween80 بر کارایی فرایند اصلاح زیستی بر خاک آلوده به فنانترین می باشد. روش تحقیق: خاک عاری از هر نوع آلودگی آلی و میکروبی ، به فنانترین آلوده شد. سورفاکتانت در حد 80% و 30% مقدار بحرانی (CMC) تهیه سپس مخلوط میکروبی که توانایی تجزیه فنانترین را داشتند به خاک اضافه شدند و مدت 8 هفته بر روی شیکر قرار گرفتند. غلظت فنانترین باقیمانده در خاک پس از استخراج با اولتراسونیک توسط دستگاه گاز کروماتوگرافی مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها : بر اساس نتایج آزمون MPN مشخص شد روند رشد میکروبی در نمونه ها ابتدا افزایش و بعد کاهش داشته است. بررسی نتایج حاصل از انجام فرایند استخراج نشان داد نمونه های اصلی دارای روند نزولی و شاهد شیمیایی ( بدون حضور باکتری) آنها نیز تقریبا روند کاهشی داشته اما این مقدار کاهش کمتر از نمونه اصلی بوده است. میزان حذف فنانترین در محلول بدون سورفاکتانت بیشترین مقدار و برابر 75/14% بوده است. نتیجه گیری : سورفاکتانت در غلظتهای بکار رفته خاصیت ممانعت کنندگی بر تجزیه فنانترین نداشته و توانسته است به عنوان سوبستره توسط میکروارگانیسمها مورد استفاده قرار گیرد. همچنین مصرف سورفاکتانت با غلظت بالاتر از 5 میکروگرم / لیتر قادر به حذف درصد بیشتری از فنانترین در فرایند اصلاح زیستی می باشد.

آلودگی خاک ، اصلاح زیستی ، سورفکتانت ، PAHs ، Tween80