عباس حبیب زاده - دانشیار گروه آموزشی روانشناسی تربیتی دانشگاه قم، قم، ایران
منیره سلطانی - دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی دانشگاه قم،قم،ایران
نگس شهسواری - دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی دانشگاه قم،قم،ایران
نفیسه نیک سخن شیرازی - دانشجوی دکتری دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

زمینه و اهداف: اختلال طیف اوتیسم یک ناتوانی مزمن در سیستم عصبی و یکی از اختلالات نافذ رشد است. از جمله علل زمینه ای ابتلا به اختلال اوتیسم که تا کنون مشخص شده می توان به عوامل پریناتال و عوامل ایمنی شناختی، عوامل عصبی- تشریحی، عوامل بیوشیمیایی، عوامل ژنتیک و عوامل زیستی اشاره کرد. کودکان اتیستیک در رفتار اجتماعی کمبود عمیقی داشته و نمی توانند به درستی بادیگران ارتباط برقرار کنند؛ بنابراین انجام مداخلاتی که بتوانند مشکلات رفتاری این کودکان را کاهش دهد و عملکرد تحصیلی- اجتماعی آنها را بهبود بخشد، ضروری است. پژوهش حاضر با هدف معرفی پژوهش های تازه مربوط به مداخلات درمانی اختلال اوتیسم ( طی سال های اخیر در داخل و خارج کشور انجام شده) و نیز ارائه یک طبقه بندی منسجم برای معرفی این اختلال صورت گرفته است. مواد و روش ها: به منظور انجام مطالعه حاضر، حدود ۴۰۰ مقاله علمی در این زمینه که طی سال های ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۷ داخل کشور و طی سال های ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ در خارج از کشور به روش مروری از پایگاه های معتبر اطلاعاتی استخراج و برررسی گردید. بحث و نتیجه گیری: مرورپیشینه پژوهش ها نشان داد مداخلات مورد بحث را می توان به مداخلات دارویی، آموزش والدین، شناختی- رفتاری، توانبخشی (ورزش،کاردرمانی،عملکرد تعادلی، موسیقی درمانی و تمرین های یکپارچگی حسی) و مداخلات ترکیبی طبقه بندی نمود. اختصاص ۱۸.۵ درصد به مداخلات آموزش والدین، ۳۱ درصد به مداخلات شناختی- رفتاری، ۴۸ درصد به مداخلات توانبخشی، نشانه توجه بیشتر پژوهش ها به این نوع مداخلات می باشد و اختصاص ۵۶.۵ درصد به مداخلات شناختی- رفتاری و ۲۲.۵ درصد به مداخلات توانبخشی نیز توجه به این مداخلات را نشان می دهد.

اختلال طیف اوتیسم، مداخلات دارویی، مداخلات آموزش والدین، مداخلات شناختی- رفتاری، مداخلات توانبخشی و مداخلات ترکیبی