آزاده شهنی زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد پردیس دانشگاهی علم و صنعت
هانیه صنایعیان - استادیار دانشگاه علم و صنعت
محمدعلی خان محمدی - دانشیار دانشگاه علم و صنعت

به دنبال هشدارها و نگرانیها از عواقب فعالیتهای انسانی بر روی کره زمین، واکنشهایی در دنیا ایجاد شد که پایداری و توسعه پایدار، انرژی و توجه به محیط زیست از آن جمله بودند. محدودیت منابع انرژی و تخریبهای زیست محیطی ناشی از مصرف بیرویه منابع انرژی، دو مشکل عمدهای است که جامعه امروزی با آن روبروست. در دهه های اخیر، توجه به فضای خارجی و توانایی آن در تاثیرگذاری بر محیط داخلی و کیفیت کل زندگی در شهرها گسترش یافته است. برخی از صاحبنظران فضای باز را با عنوان »فضا« آورده و آن را مقابل توده قرار میدهند. فضاهای باز همچون خرد اقلیم، به عنوان تنظیم کننده های محیطی عمل میکنند و از طریق راهکارهایی همچون سرمایش غیر فعال، سایهاندازی و تامین نور و تهویه طبیعی منجر به اعتدال آب و هوا میشوند. همبستگی بین ویژگیهای گونه شناختی فضاهای باز، به عنوان مثال، طراحی معماری آنها، سطح نواحی در معرض عوامل محیطی و میزان نورگیری و جهتگیری آنها موضوع بسیاری از مطالعات برای بررسی عملکرد حرارتی این فضاها بوده است. در پژوهش حاضر با استفاده از شبیه سازی انرژی در نرم افزار دیزاین بیلدر۱جانمایی فضای باز در توده بنا با توجه به کاهش مصرف انرژی صورت گرفته است. این شبیهسازی با توجه به زیر بنای مورد نیاز، ۶ نمونه را با جانمایی متفاوت فضای باز در توده ساختمان بررسی کرده که هر نمونه در ۵ جهت ۳۰-، ۱۵-، ۰، ۱۵ و ۳۰ درجه مورد ارزیابی قرار گرفته اند. طبق نتایج به دست آمده بناهای دو طبقه مصرف انرژی کمتری نسبت به بناهای سه طبقه دارند. علاوه بر آن، با استفاده از پارامتر نسبت سطح به حجم مشخص شد، میزان مصرف انرژی با نسبت سطح به حجم رابطه مستقیم داشته و هرچه این نسبت کوچکتر باشد، مصرف انرژی کمتر است. مصرف انرژی گرمایشی در همه نمونه ها با چرخش ۱۵ و ۳۰ درجه به سمت شرق و غرب افزایش مییابد. اما انرژی سرمایشی با ۱۵ درجه چرخش به سمت شرق و غرب کاهش مییابد. از آنجا که با کاهش مصرف انرژی سرمایشی در مصرف برق صرفهجویی میشود میتوان از این راهکار بهره برد. با چرخش ۳۰ درجه نسبت به شرق و غرب مصرف انرژی کل در همه نمونه ها افزایش مییابد.

بهینه سازی مصرف انرژی، نظام توده-فضا، خرد اقلیم