مریم معین درباری - دکترای زبانشناسی همگانی دانشگاه فردوسی مشهد
عطیه کامیابی گل - گروه زبانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
سیف اله سیفی - گروه زبان انگلیسی دانشگاه علوم اسلامی رضوی مشهد، ایران

هدف پژوهش حاضر ارزیابی انتقادی نحوه ی کاربرد صافی فرهنگی در ترجمه ی انگلیسی کریس لیر و سهیلا سحابی (۲۰۰۰) از کتاب بچه های قالیباف خانه ی مرادی کرمانی (۱۳۷۹) است. بدین منظور، الگوی «تحلیل انتقادی» (خان جان، ۱۳۹۱، ۱۳۹۲) که بر بینان نظری زبان شناسی سازگانی- نقشگرا (هلیدی، ۱۹۹۴، ۲۰۰۴) می باشد به عنوان چارچوب تحلیلی انتخاب گردیده است. این الگو همزمان تحلیل عوامل درونزا و برونزا را مورد توجه قرار می دهد و هم به محصول ترجمه، هم به فرآیند ترجمه نظر دارد. ضمن ملاحظه دو فرض بنیادین «ترجمه به مثابه ی بافت آفرینی مجدد» و «ترجمه به مثابه ی تصفیه» که در الگوی تحلیل انتقادی ترجمه مد نظر بوده اند، این پژوهش با نحوه ی کاربرد صافی فرهنگی از سوی مترجمان اثر و ویژگی های بافتی در نظام مقصد تناسب داشته و نیل به معیار تعادل نقشی را محقق ساخته است. پس از شناسایی این عبارت ها ، به بررسی عملکرد مترجمان کتاب در برگردان این کنش گفتاری پرداختیم تا ببینیم  از میان چهار راهکار «معادل سازی (توصیفی)»، «معادل یابی (فرهنگی)»، «رویکرد سلبی» (حذف) و «انتقال»، بیشتر از کدام راهکارها بهره جسته اند. محاسبه فراوانی  این راهکارها مبین آن بوده است که مترجمان در برگردان این کنش گفتاری به ترتیب از راهکارهای «معادل سازی»، «انتقال و «حذف» بیشترین استفاده را داشته اند و «معادل یابی» به کار گرفته نشده است.

تحلیل انتقادی ترجمه, صافی فرهنگی, ترجمه ی لعن و نفرین, بچه های قالیبافخانه, سیاق