بهنام رسولی - Department of Educational Technology, Faculty of Psychology and Education, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran
خدیجه علی آبادی - Department of Educational Technology, Faculty of Psychology and Education, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran
سعید پور روستایی اردکانی - Department of Educational Technology, Faculty of Psychology and Education, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran
سلیمان احمدی - Department of Medical Education, Faculty of Medical Education, Shaidbehshtu University, Tehran, Iran.
محمد عسگری - Department of Educational Evaluation and Measurement, Faculty of Psychology and Education, Allameh Tabataba’I University, Tehran, Iran

مقدمه: هدف مطالعه حاضر، تعیین مولفه های طراحی آموزش پزشکی مبتنی بر واقعیت مجازی به روش سنتز پژوهی بود. روش بررسی: در پژوهش حاضر، از روش سنتز پژوهی استفاده شده است. به منظور بررسی پیشینه پژوهش و جمع آوری داده های متناسب در بین پایگاه های اطلاعاتی Science Direct، Springer، Scopus، ProQuest و ERIC جستجو انجام گرفت. با کلید واژگان طراحی آموزشی، آموزش پزشکی واقعیت مجازی، واقعیت افزوده، سنتز پژوهی ۱۵۰ مورد پژوهش خارجی (زبان انگلیسی) در فاصله سا ل های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۹ شناسایی شد و در نهایت از میان آن ها تعداد ۲۰ پژوهش که دارای بیش ترین هماهنگی و تناسب با هدف این پژوهش (مولفه های طراحی آموزش پزشکی مبتنی بر واقعیت مجازی) داشت، جهت بررسی و تحلیل انتخاب شد. نتایج: با بررسی مقالات و تحلیل تم ها طراحی آموزش پزشکی دارای پنج مولفه اصلی است که عبارتند از: ۱- مولفه تحلیل شامل تعیین نیازهای آموزشی، تعیین ویژگی های یادگیرندگان، تعیین چارچوب نظری، تعیین ویژگی های تکنولوژی واقعیت مجازی، تشکیل تیم شرکت کننده در طراحی، انجام مطالعه امکان سنجی و تعیین نوع محتوا مناسب برای ارائه از طریق واقعیت مجازی. ۲- مولفه طراحی شامل تعیین اهداف کلی، تعیین اهدافی که با واقعیت مجازی قابل دستیابی است، تعیین ویژگی های محیط یادگیری مبتنی بر واقعیت مجازی (مسیریابی آزاد، دید (اول شخص، سوم شخص)، تعیین نوع تعامل (تصویری، عکس، لمس مجازی) و میزان غوطه وری، تعیین راهبرد های آموزشی (کوچک و بزرگ)، تعیین سطح واقعیت، تعیین محتوا و سازمان دهی آن (ناوبری). ۳- مولفه تهیه و تولید شامل: طراحی سناریو، طراحی رابط کاربری، طراحی محتوا، طراحی آواتار، طراحی عامل آموزشی، مدل سازی دنیای واقعیت مجازی، تهیه و توسعه پلت فرم (سخت افزار و نرم افزار). ۴- پشتیبانی و اجرا شامل اجرای آموزش، تلفیق سیستم آموزش مجازی در برنامه آموزشی، پشتیبانی (فنی و آموزشی). ۵- مولفه ارزشیابی شامل ارزشیابی تکوینی، ارزشیابی تراکمی، ارزشیابی سهولت استفاده، ارزشیابی گروه های کوچک، ارزشیابی گروه های بزرگ، ارزشیابی محیط یادگیری مبتنی بر واقعیت مجازی و ارزشیابی پلت فرم (نرم افزار و سخت افزار). نتیجه گیری: با توجه به آنکه مولفه های طراحی آموزش پزشکی مبتنی بر واقعیت مجازی مشخص شده است، توصیه می شود فرایند آموزش پزشکی با توجه به مولفه های طراحی آموزشی، سازمان دهی شود و اصول و فرایندهای آموزشی با توجه به ظرفیت فناوری واقعیت مجازی طراحی گردد. واژه های کلیدی: طراحی آموزشی، آموزش پزشکی، واقعیت مجازی، سنتز  

Instructional model, Medical education, Virtual reality, Research Synthesis, طراحی آموزشی, آموزش پزشکی, واقعیت مجازی, سنتز