افسانه ریاضت - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد، رشته بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
سمیه فرهنگ - استادیار، گروه مهندسی بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
سکینه رخشنده رو - استادیار، گروه آموزش بهداشت و ارتقا سلامت، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
حمیدرضا میرزایی - استاد رادیوانکولوژی، گروه رادیوتراپی دانشکده پزشکی، بیمارستان شهدای تجریش، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
سیدحسین نظیری - دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
داود پناهی - استادیار، گروه مهندسی بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

زمینه : مواجهه ی شغلی با داروهای آنتی نئوپلاستیک سبب تولید رادیکال های آزاد در بدن و وقوع واکنش های شیمایی بین آن ها و ماکرومولکول ها میگردد. داروهای آنتی نئوپلاستیک به طور گسترده در فرایند درمان سیستمیک سرطان استفاده شده و خود برای انسان ها در گروه مواد سرطان زا، جهش زا و تراتوژنیک طبقه بندی میشوند. این مواد برای سلول های سرطانی عملکرد انتخابی ندارند و حین مواجهه ی شغلی افراد با این داروها ممکن است بر سلول های سالم آنان نیز اثر سوء بگذارند.اهداف : این مطالعه به هدف ارزیابی اثرگذاری مداخلات آموزشی از طریق بررسی شاخص های استرس اکسیداتیو کارکنان آنکولوژی در بیمارستان های منتخب صورت پذیرفت.روش کار : از میان کارکنان تمام وقت و سالم بخش شاغل در آنکولوژی و داروخانه، چهل وپنج نفر در مطالعه ی مداخله ای آینده نگر شرکت جستند. آموزش های لازم برای به کارگیری صحیح داروهای آنتی نئوپلاستیک به آنان ارائه و در حین شیفت روز، عملکرد کارکنان برمبنای چک لیست های تهیه شده ثبت گردید. داده های مربوط به شاخص های استرس اکسیداتیو و امتیازات عملکرد کارکنان، طی دو مرحله قبل و بعد از مداخلات آموزشی گردآوری شدند.یافته ها : پس از اجرای مداخلات آموزشی و سپری شدن دو ماه، میانگین آماری امتیازات عملکرد تمامی کارکنان بخش آنکولوژی بالاتر رفت (p<۰/۰۰۱)، از منظر آمار، سطح متوسط فعال آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز پائین تر شد (p<۰/۰۰۱)، همچنین سطح متوسط مالون دی آلدهید نیز کمتر شد(p<۰/۰۵).نتیجه گیری : مداخلات آموزشی سبب افزایش امتیازات عملکرد کارکنان آنکولوژی بر مبنای چک لیست های تهیه شده گشت و دو ماه پس از این آموزش ها، در اثر کاهش میزان فعالیت آنزیم ها و سطح مالون دی آلدهید، شاخص های استرس اکسیداتیو نیز تحت تاثیر قرار گرفتند.

پایش بیولوژیک، کارکنان آنکولوژی، مداخلات آموزشی، ارزیابی عملکرد، استرس اکسیداتیو