بهنوش خطائی - استادیار- گروه مهندسی عمران- دانشکده مهندسی علوم زمین- دانشگاه صنعتی اراک

ترکیبات فنلی یکی از سمی ترین آلاینده های آلی می باشند که به طور گسترده در صنایع دارویی، نساجی، پلاستیک،پالایشگاه نفت، صنایع فولاد، کاغذسازی و ... مورد استفاده قرار می گیرند. فنل و مشتقات آن به دلیل سمیت، مقاوم بهتجزیه پذیری زیستی، ماندگاری در محیط درمدت طولانی، جهش زایی، سرطان زایی، حلالیت بالا درآب، تجمع پذیری زیستیخطر جدی برای سلامت انسان و دیگر موجودات محسوب میشود. تجزیه فنل توسط روشهای متداول تصفیه بیولوژیکیامکان پذیر نبوده و یا راندمان بسیار پایینی دارد، بنابراین روشهای متعددی مانند اکسیداسیون پیشرفته، اکسیداسیونفتوکاتالیستی، جداسازی غشائی، ازن زنی، امواج اولتراسونیک و ... برای حذف فنل و مشتقات آن در آب و فاضلاب به کارگرفته شد. اما همه این فرایندها محدودیت هایی مانند نرخ پایین تجزیه، معدنی سازی کمتر، هزینه های بالای عملیات و یاشرایط عملیاتی سخت و ... دارند. در سالهای اخیر فرایندهای اکسیداسیون پیشرفته به دلیل راحتی به کارگیری، صرفهاقتصادی، و راندمان بالا به عنوان جایگزین مناسب برای فرایندهای متداول تصفیه به کار رفته اند . در این فرایند مواد آلایندهدر حضور نانو ذرات فتوکاتالیست و تحت تاثیر تابش اشعه UV قرار گرفته و به واسطه تولید رادیکال های هیدروکسیل،اکسید شده و تحت تجزیه نوری قرار می گیرند. در این تحقیق، ابتدا به توضیح ویژگی های فنل و روشهای متداول حذفآن پرداخته شد. در ادامه، پس از شرح ویژگی های نانوذرات فتوکاتالیست و مکانیسم فرایند فتوکاتالیستی، با مرور سایرمطالعات نحوه عملکرد و میزان کارایی این فرایند در حذف فنل از فاضلاب بررسی گردید.

تصفیه فتوکاتالیستی، فاضلاب نفتی، فنل، نانوذرات، هیدروژن پراکسید، اشعه UV