میلاد سعیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشگاه باهنر کرمان
سودابه گلستانی کرمانی - عضو هیات علمی گروه مهندسی آب، دانشگاه باهنر کرمان
محمد ذونعمت کرمانی - عضو هیات علمی گروه مهندسی آب، دانشگاه باهنر کرمان
مهدی مهیجی - عضو هیات علمی گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه باهنر کرمان

کاهش کمی و کیفی منابع آب در سال های اخیر، لزوم انجام تحقیقات گسترده در زمینه بهبود کارایی مصرف اب در بخش کشاورزی را افزایش داده است. دراین راستا یکی از روش های پیشنهادی، مغناطیسی کردن اب آبیاری تغییر ویژگی های آب و الگوی توزیع رطوبت در خاک تحت تاثیر میدان مغناطیسی است. در این پژوهش آزمایشگاهی، ابتدا یک مدل فیزیکی به ابعاد ۲/۴×۰/۸×۰/۸m ساخته شد که به سه قسمت تقسیم شد و از یک سیستم آبیاری قطره ای برای تامین آب هریک از بخش ها استفاده شد. آزمایش به صورت طرح فاکتوریل اسپلیت پلات در زمان، با سه میدان مغناطیسی ۳۶۰۰ و ۷۶۰۰ گوس در مقایسه با نمونه شاهد چهار سطح شوری ۹،۳،۱/۵،۰/۷۵ dS-m(-۱) ، سه تکرار و روی سه بافت خاک انجام شد و حداکثر عرض خیس شدگی زیر سطح خاک و عمق الگوی توزیع رطوبت در ده بازه زمانی نیم ساعته اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که عبور آب از میدان مغناطیسی باعث تغییر اندک ویژگی های آن شده که قابل چشم پوشی است. اما ابعاد الگوی توزیع رطوبت در مقایسه با نمونه های بدون میدان مغناطیسی افزایش یافته است. بیشترین عمق الگوی توزیع رطوبتی در بافت رسی شنی و بافت لوم رسی شنی (به ترتیب ۶۷/۵ و ۴۵ cm) و بیشترین عرض خیس شده در هر سه بافت ۷۷ و ۶۸ و ۸۰ cm) در نمونه ای تحت میدان مغناطیسی ۷۶۰۰ گوس مشاهده شد که با مقادیر ثبت شده در نمونه شاهد بدون میدان، اختلاف آماری معنی دار داشت.

آب مغناطیسی، الگوی توزیع رطوبت، عرض خیس شده، عمق الگوی رطوبتی