مصطفی مهاجرفر - دانش آموخته دانشکده دامپزشکی سمنان ، دانشگاه سمنان، سمنان، سمنان، ایران
سارا مهدی زاده مود - گروه بهداشت مواد غذایی و آبزیان، دانشکده دامپزشکی سمنان ، دانشگاه سمنان، سمنان، سمنان، ایران
ابراهیم شهروزیان - گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی سمنان ، دانشگاه سمنان، سمنان، سمنان، ایران
پولین شهره - گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تخصصی فن آوری های نوین آمل، آمل، ایران

تحقیق حاضر با هدف ارزیابی خطر مواجه با فلزات سنگین سمی جیوه، کادمیوم و سرب در بافت عضله چهار گونه با ارزش شیلاتیخلیج فارس شامل: بیاح (liza abu) ، صبور (Tenualosa ilisha) ، خارو (Chirocentrus nudus) و کفشک (Pseudorhombus arisius) انجام شد . ۱۲۰ قطعه ماهی (۳۰ قطعه از هر گونه) با وزن بازاری به صورت تصادفی در تابستان ۱۳۹۹ از هندیجان اخذ و غلظت فلزاتمورد نظر پس از آماده سازی و هضم شیمیایی نمونه ها مطابق دستورالعمل های استاندارد در بافت عضله مورد بررسی و آنالیز قرارگرفت. میزان جذب روزانه (EDI) ، هفتگی (EWI) ، حد مجاز مصرف (Crlim) در کودکان و بزرگسالان و پتانسیل خطر مصرف اینماهیان (THQ ) طبق فرمول های پیشنهادی سازمان محیط زیست امریکا محاسبه شد . بیشترین غلظت فلزات سنگین به سرب وکمترین میزان به جیوه اختصاص داشت. تجمع فلزات سنگین به ترتیب در کفشک>خارو>صبور>بیاح بود. در کفشک مقدار سرب ازاستانداردهای جهانی بالاتر بود و پتانسیل خطر (THQ) مصرف فلز جیوه در ماهی کفشک و خارو در کودکان بیشتر از حد مجازمحاسبه شد.

فلزات سنگین، باقیمانده، THQ ، Pseudorhombus arisius ، Chirocentrus nudus ، liza abu ، Tenualosa ilisha