امیر یگانی - دانش آموخته، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران
مجید نبی بیدهندی - استاد، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران
جلیل سعدونی - اداره ژئوشیمی، شرکت ملی اکتشاف نفت ایران

در اکتشاف نفت، سنگ منشا به عنوان مهم ترین بخش اصلی در یک سیستم نفتی، برای اکتشاف مواد هیدروکربنی در نظر گرفته می شود. سنگ های منشا مقادیر قابل توجهی مواد آلی داشته و توانایی تولید نفت را در صورت رسیدن بلوغ کافی دارا می باشند. سنگ منشا هیدروکربنی به سازندهایی اغلب از جنس شیل یا آهک ریزدانه اطلاق می گردد که در صورت رسیدن به بلوغ پنجره نفتی و گازی هیدروکربن تولید می کند. با استفاده از نگار های گاما، نوترون، چگالی، صوتی و مقاومت ویژه تحلیل و تفسیر یر روی چاه های مورد مطالعه ازطریق روش ∆ log⁡R می توان مقدار کربن آلی کل را محاسبه نمود. در این مقاله با استفاده از داده های دیجیتال نگار ها و تلفیق آن ها توسط نرم افزار (IP) Interactive Petrophysics، به نواحی حاوی کربن آلی در سازند پابده دست یافتیم. در این مطالعه از آنالیز های آزمایشگاهی برای تصدیق و راستی آزمایی مطالعه پیش رو استفاده گردید. نواحی دارای سنگ منشا بالغ در سازند پابده توسط نگار های ذکر شده در چاه های سونگرد شرقی شماره a، شهیدان شماره b، دهلران شماره c یافت شد. با توجه به توالی تکرار شده توسط نگار گاما در همه چاهها در سازند پابده در چهار چاه سوسنگرد شرقی شماره a، شهیدان شماره b، دهلران شماره c و مهر شماره d و با مقایسه توالی در این چاه-ها، یافتن سنگ منشا بالغ در چاه مهرd که فاقد داده های نگار ها به غیر از نگار گاما بود، فقط با استفاده از نگار گاما و با کمک از این توالی یافت شده از چاه های دیگر محقق شد. با توجه به تفاسیر انجام شده، بازه ی عمقی غنی از مواد آلی برای سنگ های منشا در هر یک از چاه های مورد مطالعه شناسایی شده و نتیجه گردید که سازند پابده در چاه سوسنگرد شرقی شماره a دارای میزان بیشتری مقدار مواد آلی است که در محل تاقدیس نا بالغ است.

ماده آلی کل , سنگ منشاء, نگار های چاه پیمایی, روش ∆ log⁡R, منطقه دزفول شمالی