نیلوفر محمدی فشارکی - M.Sc. Student of Plant Pathology, Department of Plant Pathology, College of Agriculture, University of Tehran, Karaj, Iran
کیوان بهبودی - Associate professor; Department of Plant Pathology, College of Agriculture, University of Tehran, Karaj, Iran
رامین حیدری - Associate professor, Department of Plant Pathology, College of Agriculture, University of Tehran, Karaj, Iran

نماتدهای ریشه گرهی به عنوان انگل اجباری گیاهان دارای پراکنش وسیع در جهان هستند. اعضای این جنس به بیش از ۳۵۰۰ گونه ی مختلف از گیاهان آوندی حمله می کنند. گونه های Streptomyces از جمله باکتری های گرم مثبتی هستند که خاصیت نماتدکشی آن ها در چندین مورد به اثبات رسیده است. در این تحقیق تاثیر بسترهای غذایی جامد (دانه ارزن و دانه گندم) بر توان اسپوردهی Streptomyces carpaticus UTS۴۹، میزان کلونیزاسیون ریزوسفر گیاهچه گوجه فرنگی و توانایی کنترل نماتد ریشه گرهی Meloidogyne javanica بررسی شد. نتایج نشان داد جدایه S. carpaticus UTS۴۹ قادر به کنترل نماتد ریشه گرهی در شرایط آزمایشگاه بود و بررسی برای امکان انبوه سازی آن با مواد ارزان قیمت انجام شد. در این بررسی بهترین بستر غذایی Streptomyces، دانه گندم تعیین شد که این بستر علاوه بر افزایش قدرت کنترلی آنتاگونیست علیه نماتد (۷۱% مرگ و میر لارو سن دوم و ۲۲/۳۳% کاهش تفریخ تخم)، باعث افزایش رشد گیاه و قدرت کلونیزاسیون ریشه گوجه فرنگی توسط باکتری نیز شد. همچنین دانه گندم-استرپتومایسس بر رشد هوایی و ریشه دهی گیاه گوجه فرنگی اثر مثبت داشت. 

Antagonists, colonization, mass production, sporulation, wheat grain