زهرا معقولی فرد - ۱- دانشجوی PhD، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، واحد علوم و تحقیقات فارس، دانشگاه آزاد اسلامی، فارس، ایران؛ ۲- دانشجوی PhD، گروه گیاه پزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
شهرام حسامی - استادیار، گروه گیاه پزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
رسول مرزبان - دانشیار موسسه تحقیقات گیاه پزشکی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (AREEO)، تهران، ایران
غلامرضا صالحی جوزانی - استاد، بخش تحقیقات بیوتکنولوژی میکروبی، پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران (ABRII)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (AREEO)، کرج، ایران

در این تحقیق قدرت بیمارگری سه ویروس Spodoptera littoralis NPV، Helicoverpa armigera NPV و Spodoptera litura NPV در سه غلظت مختلف ۱۰۲×۶، ۱۰۴×۶ و ۱۰۶×۶ OB در میلی لیتر روی لاروهای ۵ روزه کرم برگخوار مصری پنبه (Spodoptera littoralis) در دمای ۲۵ درجه سلسیوس روی غذای مصنوعی بررسی شد. بیشترین طول دوره لاروی با ۱۹.۷ روز مربوط به ویروس H. armigera در غلظت ۱۰۴×۶ OB در میلی لیتر بود که با بقیه تیمارها اختلاف معنی دار داشت. در ویروس S. littoralis NPV در غلظت ۱۰۴×۶  OBدر میلی لیتر، کمترین درصد شفیره شدن (۱۰ درصد) مشاهده شد. ویروس S. littoralis NPV در غلظت های ۱۰۲×۶ و ۱۰۴×۶ OB در میلی لیتر کمترین وزن شفیرگی با ۱۸.۳ و ۱۳.۸ میلی گرم را داشت. در جدایه S. littoralis NPV، در غلظت ۱۰۴×۶ OB در میلی لیتر کمترین درصد خروج حشره کامل با ۶.۷ درصد مشاهده شد. موثرترین ویروس برای کنترل مراحل مختلف زیستی این آفت،S. littoralis NPV بود. LC۵۰ جدایه S. littoralis NPV روی لاروهای ۵ روزه پروانه برگخوار مصری پنبه، ۱۰۲×۷OB  در میلی لیتر محاسبه شد.

باکولوویروس ها, قدرت بیمارگری, کرم برگخوار مصری پنبه, ویروس های بیمارگر حشرات