حسن عسکری - موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، تهران
مریم عجم حسنی - موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، تهران

تحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات قارچ Lecanicillium muscarium روی میزان تخمریزی، طول عمر و رفتار جفتگیری زنبورهای نر و ماده Aphidius nigripes Ashmead انجام گرفت. سطوح مختلف آلودگی با محلول پاشی غلظت های مختلف قارچ (شامل ۱۰۵ و ۱۰۷ اسپور در میلی لیتر به همراه شاهد، آب مقطر) و یا با نمونه برداری در روزهای مختلف روی زنبورهای نر و یا ماده ایجاد شد. سپس امکان انتقال قارچ از فرد آلوده به فرد سالم در هنگام جفتگیری، طول عمر، میزان پارازیتیسم، نسبت جنسی، وزن نتاج، زمان پیش از جفتگیری و طول مدت جفتگیری مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در هیچ یک از حالات در اثر جفتگیری افراد آلوده با افراد سالم آلودگی قارچی منتقل نمی شود. همچنین نشان داده شد که جفتگیری نرهای آلوده به قارچ با ماده های سالم تاثیری روی زنده مانی و باروری ماده ها نداشته و طول عمر، میزان تخمریزی و نسبت جنسی نتاج با شاهد اختلاف معنی داری ندارد. بررسی اثر قارچ پس از ۹۶ ساعت آلوده سازی، روی طول عمر و میزان تخمریزی زنبورهای ماده آلوده (پس از جفتگیری با نرهای سالم) نشان داد که طول عمر ماده های آلوده (۹/۰±۶/۶ روز) و میانگین تخمریزی آن ها (۶/۱۶±۷/۱۰۶) به طور معنی داری با طول عمر ماده های شاهد (۴/۱±۷/۱۰ روز عمر) و میانگین تخمریزی (۴/۱۶±۳/۱۶۱) تفاوت دارد. در حالیکه نسبت جنسی و وزن نتاج ماده های آلوده و شاهد تفاوت معنی داری با هم نداشتند. اثر آلودگی به قارچ روی رفتار جفتگیری زنبور پارازیتویید نر موثر تشخیص داده شد. به طوری که سه و چهار روز پس از آلوده شدن زنبورهای نر، زمان لازم برای شروع جفتگیری آن ها نسبت به شاهد به طور معنی داری افزایش یافت (به ترتیب ۸/۲۱±۸/۱۶۳ و ۸/۱۸±۱/۲۰۵ و شاهد ۰۴/۲۱±۶/۱۱۹ ثانیه). زنبورهای ماده آلوده به قارچ و شاهد تقریبا به طور همزمان با نرهای سالم شروع به جفتگیری کردند و طول مدت جفتگیری آن ها تفاوت معنی داری با هم نداشت.

Lecanicillium muscarium, Aphidius nigripes, کنترل بیولوژیک, رابطه میزبان-پاتوژن-پارازیتوئید, رفتارشناسی