سونیا غلامی - Kordestan University
عادل سی و سه مرده - Kordestan University
فرزاد حسین پناهی - Kordestan University
مراحم آشنگرف - Kordestan University

به منظور بررسی اثر آبیاری تکمیلی بر برخی صفات فیزیولوژیک ارقام گندم دیم، در سال های زراعی ۱۳۹۶- ۱۳۹۵ و ۱۳۹۷-۱۳۹۶ آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان دهگلان استان کردستان اجرا شد. فاکتورها شامل سطوح تنش خشکی (در دو سطح دیم و آبیاری تکمیلی) و ارقام گندم (هما، سرداری، ریژاو، اوحدی و آذر۲) بودند. اعمال آبیاری تکمیلی به طور معنی داری باعث افزایش عملکرد دانه شد. در هر دو سال زراعی شرایط دیم باعث افزایش میزان اسیدهای آمینه آزاد برگ و گلایسین بتائین و سبب کاهش محتوی نسبی آب برگ (RWC) و سرعت کاهش آب از برگ (RWL) شد. همبستگی منفی و معنی دار RWL با اسیدهای آمینه آزاد برگ و گلاسین بتائین و همچنین همبستگی مثبت و معنی دار RWC با میزان گلایسین بتائین نشان دهنده این است که هر چه غلظت ترکیبات اسمزی برگ بیشتر باشد سرعت کاهش آب از برگ کمتر و میزان آب برگ بیشتر خواهد بود. نتایج این پژوهش تایید کرد که تامین آب کافی با استفاده از اجرای آبیاری تکمیلی در حساس ترین مراحل رشد گندم می تواند با بهبود صفات فیزیولوژیک گیاه به تولید عملکرد قابل قبول تحت شرایط دیم منتهی شود.

Supplemental irrigation, Glycine betaine, Free amino acids of leaf, آبیاری تکمیلی, گلایسین بتائین, اسیدهای آمینه آزاد برگ