حدیثه مومنی - گروه روانشناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

مطالعات درباره نحوه کارکرد مغز و تاثیر آن بر یادگیری، اهمیت و نقش حافظه فعال، توجه و کارکرد اجرایی مغز را برجسته کرده است. حافظه فعال قوی، شبکه های توجه را کاربردی می کند و سبب کارکرد بهتر اجرایی می گردد. هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر اضطراب اجتماعی بر عملکرد در سه تکلیف مربوط به کارکرد های اجرایی مرکزی حافظه فعال، یعنی کارکرد بازداری، کارکرد تغییر کردن، و کارکرد بروز کردن می باشد، که عملکرد در این تکالیف از دو بعد کارآمدی پردازش و اثربخشی عملکرد بررسی شده است. در روش تحقیق ۲۴ نفر دانش آموز مبتلا به اضطراب اجتماعی و ۲۴ نفر دانش آموز بهنجار به روش نمونه گیری خوشه ای از مدارس سطح شهر تهران انتخاب شدند. آزمون های ویسکانسین، استروپ رنگ-کلمه، تکلیف محقق ساخته بروز کردن، و پرسشنامه اضطراب صفت-حالت بر روی آنها در دو شرایط عادی و القای اضطراب اجرا گردید. نتایج بدست آمده با استفاده از طرح اندازه گیری مکرر مختلط، آزمون مقایسه های جفتی با بن فرنی اصلاح شده، و آزمون T مستقل، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج مربوط به شرایط عادی نشان داد که بین دو گروه فقط در کارکرد تغییر کردن تفاوت معنادار وجود دارد، این تفاوت هم در بعد کارآمدی پردازش و هم در بعد اثربخشی عملکرد مشاهده شد. در صورتی که بین دو گروه شرایط بدون القای اضطراب، در کارکرد بازداری و بروز کردن تفاوت معناداری مشاهده نشد. در شرایط القای اضطراب از نظر کارآمدی پردازش در هر سه کارکرد بین دو گروه تفاوت معنادار بدست آمد. ولی در بعد اثربخشی عملکرد در دو کارکرد تغییر کردن و بازداری تفاوت معنا دار بود، در صورتی که در کارکرد بروز کردن در همه ی ابعاد آن به جز تعداد یادآوری های تاخیری، تفاوتی مشاهده نشد.

حافظه فعال، اضطراب اجتماعی، کارکرد اجرایی