محمد تقی اعلمی - گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز
رامین وفایی پور - گروه مهندسی عمران، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز
علیرضا ناصری - گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی عمران، پردیس بین المللی ارس، دانشگاه تبریز
علیرضا مجتهدی - گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز

هدف از مطالعه حاضر، بررسی آزمایشگاهی تاثیر وجود مدافع سکویی مستغرق در پایداری موج­ شکن­ های شکل­ پذیر و تعیین فاصله بهینه مدافع از موج­ شکن، با تکیه بر عدد آسیب می باشد. آزمایش­ های تحقیق در فلوم (Flume) موج­ ساز ۳۵ متری پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری انجام یافت و امواج اثرگذار بر موج­ شکن از نوع تصادفی با طیف جانسواپ (JONSWAP) در نظر گرفته شد. به­ وسیله روش فتوگرامتری (Photogrammetry) برد کوتاه و با ساخت مدل موج­ شکن، تغییر شکل سازه بر مبنای برداشت جابه­ جایی مصالح در نقاط شاخص انجام و تغییر پروفیل موج­ شکن ترسیم و مساحت فرسایش یافته و عدد آسیب، در ۸ مقطع عرضی، در فواصل یکسان به دست آمد. بر مبنای آزمایش­ های انجام یافته، با تحلیل اثر تعداد امواج برخوردکننده به موج­ شکن، ۳۰۰۰ موج برای رسیدن به حالت پایدار، در نظر گرفته شد. به ­ازای رشد ارتفاع موج نسبی از ۳۶/۰ به ۴۸/۰ و از ۴۸/۰ به ۶/۰، عدد آسیب به ­ترتیب ۱۲/۳۹ و ۴۴/۴۴ درصد و به ­ازای رشد پریود موج نسبی از ۶/۰ به ۸/۰ و از ۸/۰ به یک، عدد آسیب به ­ترتیب ۹۴/۲۲ و ۲۶/۲۸ درصد افزایش می­ یابد. با به کارگیری مانع متصل جلوی سازه، عدد آسیب ۷۰۱/۰ و در فواصل ۵، ۱۰، ۱۵ و ۲۰ سانتی­متری اعداد آسیب به­ ترتیب ۶۷۹/۰، ۷۶۸/۰، ۸۲۶/۰، ۹۹۳/۰ می­ گردد که فاصله ۵ سانتی­متری مدافع از موج­ شکن بیش­ترین تاثیر و کم­ترین عدد آسیب را نشان می ­دهد؛ به­ طوری­ که وجود مانع در این فاصله، باعث کاهش ۱۵/۳۹ درصدی عدد آسیب می­ شود. از این­ رو بر مبنای مطالعه آزمایشگاهی انجام یافته در این تحقیق، فاصله ۵ سانتی­متری مدافع مستغرق از موج­ شکن شکل ­پذیر توده ­سنگی به­ عنوان بهترین فاصله پیشنهاد می­ گردد.

موج شکن توده سنگی, موج تصادفی, عدد آسیب, مانع مستغرق, فتوگرامتری