زهرا صالحیان - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه
حامد خلیل وندی بهروزیار - گروه علوم دامی دانشگاه ارومیه
رسول پیرمحمدی - استاد گروه علوم دامی/ دانشگاه ارومیه
نصراله احمدی فرد - گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه ارومیه
هادی الماسی - گروه علوم و مهندسی صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه

سابقه و هدف: امروزه ارزش تغذیه ای ریز جلبک ها بر کسی پوشیده نیست و تحقیقات گسترده ای در زمینه افزایش ظرفیت تولید آن ها و ارزش تغذیه ای آن ها انجام می گیرد. با توجه به بالا بودن هزینه بخش پروتئینی جیره دام ها، ریز جلبک ها می توانند ازنظر اقتصادی جایگزین های طبیعی برای مکمل های پروتئینی همچون کنجاله سویا در جیره هایی با قیمت رقابتی باشند. در میان تمام اسیدآمینه های خوراک، لیزین و متیونین اولین و دومین اسیدهای آمینه محدودکننده هستند. اغلب گونه های ریز جلبکی حاوی مقادیر نسبتا بالایی از لیزین هستند، اما تا حدودی از لحاظ اسیدآمینه های گوگرددار مانند سیستئین و متیونین کمبود دارند. هدف از آزمایش حاضر، بررسی میزان پروتئین و ترکیبات شیمیایی دو گونه ریز جلبک آیزوکرایسیس گالبانا و نانوکلروپسیس اکولاتا میزان تجزیه پذیری نیتروژن در شرایط Invitro و بخش های مختلف پروتئین آن ها در سیستم کرنل (CNCPS) بود.مواد و روش ها: بدین منظور، پس از کشت و برداشت دو گونه ریز جلبکی مذکور در آزمایشگاه و انجام آزمایش ها بررسی میزان ترکیبات ماده خشک، خاکستر، پروتئین خام و تعیین الگوی اسیدآمینه، ارزیابی تجزیه پذیری نیتروژن و پروتئین عبوری در ساعات ۸، ۱۲ و ۲۴ انکوباسیون و تعیین بخش های مختلف پروتئین دو گونه ریز جلبک آیزوکرایسیس گالبانا و نانوکلروپسیس اکولاتا به روش سیستم کربوهیدرات و پروتئین خالص کرنل انجام گرفت. در این تحقیق برای برآورد ضرایب تجزیه پذیری نیتروژن از مایع شکمبه سه راس گوساله نر اخته هلشتاین فیستولا دار با میانگین وزن ۴۰±۴۸۰ کیلوگرم و سن ۲ سال استفاده شد.یافته ها: نتایج به دست آمده نشان دهنده این بود که دو گونه ریز جلبکی ازنظر درصد پروتئین خام، چربی و NSC باهم تفاوت داشتند (P<۰.۰۵). نتایج حاصل نشان داد نانوکلروپسیس اکولاتا دارای ۳۷ درصد و آیزوکرایسیس گالبانا نیز ۳۲ درصد پروتئین خام بود. نسبت درصد اسیدآمینه ضروری به غیرضروری در ریز جلبک آیزوکرایسیس گالبانا ۷۹/۱۸ و در نانوکلروپسیس اکولاتا ۸/۲۸ درصد بود (P<۰.۰۵). درصد تجزیه پذیری نیتروژن در شرایط Invitro(IVDN) در ساعات ۸، ۱۲ و ۲۴ انکوباسیون بین دو ریز جلبک آیزوکرایسیس گالبانا به ترتیب ۴۴، ۵۳ و ۴۸ درصد و در نانوکلروپسیس اکولاتا ۳۵، ۴۰ و ۳۸ درصد بود (P<۰.۰۵). درصد پروتئین عبوری در ساعات ۸، ۱۲ و ۲۴ انکوباسیون در ریز جلبک آیزوکرایسیس گالبانا به ترتیب ۵۶، ۴۷ و ۴۲ درصد و در ریز جلبک نانوکلروپسیس اکولاتا ۶۵، ۶۰ و ۶۲ درصد بود. بخش های B۱, A B۲, و C در آیزوکرایسیس گالبانا به ترتیب ۰۷/۱۰، ۸۵/۸، ۱۸/۶۶، ۵۶/۷ و در نانوکلروپسیس اکولاتا به ترتیب ۱۶/۱۵، ۶۴/۱۶، ۹۸/۵۴ و ۸/۸ و درصد پروتئین خام بود (P<۰.۰۵).نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از تحقیق حاضر بیانگر این بود که با توجه به میزان چربی خام، پروتئین خام، درصد نیتروژن تجزیه شده در شرایط Invitro و پروتئین عبوری در گونه های ریز جلبکی نانوکلروپسیس اکولاتا و آیزوکرایسیس گالبانا به نظر می رسد این ریز جلبک ها دارای ارزش تغذیه ای مناسب برای استفاده در خوراک دام هستند.

الگوی اسیدهای آمینه, تجزیه پذیری پروتئین, نیتروژن آمونیاکی, ریزجلبک