نادر سلامتی - Agricultural Engineering Research Department, Khuzestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Ahvaz, Iran.
حسین دهقانی سانیج - Agricultural Engineering Research Institute (AERI), Agricultural Research Education, and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
لیلا بهبهانی - Agricultural Engineering Research Department, Khuzestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Ahvaz, Iran.

افزایش تولید محصول به ازای واحد حجم آب مصرفی نیازمند شناخت وابسته ترین متغیر در آبیاری قطره ای به حجم آب مصرفی و همچنین شناسایی مهم ترین عوامل و متغیرهای مستقل اثرگذار بر بهره وری آب در آبیاری قطره ای سطحی و زیرسطحی به منظور استفاده بهینه از منابع آب موجود است. بدین منظور آزمایشی طی چهار سال زراعی (۱۳۹۶-۱۳۹۲) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان بر روی خرما رقم کبکاب اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل مقدار آب مصرفی در روش آبیاری قطره ای زیرسطحی در دو سطح بر اساس ۷۵ و ۱۰۰ درصد نیاز آبی و در روش قطره ای سطحی بر اساس ۱۰۰ درصد نیاز آبی بودند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج تجزیه واریانس میانگین تیمارهای مختلف آبیاری در صفات کمی نشان داد از نظر شاخص وزن خوشه، وزن میوه و نسبت وزن گوشت میوه به هسته اثر آبیاری در سطح ۱ درصد معنی دار بود. نتایج تجزیه واریانس رگرسیون نشان داد که در متغیر وابسته وزن خوشه، حجم آب مصرفی ۱۹/۱ درصد (۰/۱۹۱R۲=) میزان نوسانات متغیر وابسته (وزن خوشه) را تبیین کرد. حجم آب مصرفی از بین تمام متغیرهای مورد بررسی موجب تبیین بیشترین تغییرات معنی دار در خشکیدگی خوشه خرما شد. رطوبت میوه با آماره ی t  به میزان (۲/۰۹۶) و ضریب بتایی معادل (۰/۰۴۶) اثر مثبت معنی داری در سطح ۵ درصد بر بهره وری آب داشت. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که تاثیر عملکرد بر تغییرات بهره وری آب از حجم آب مصرفی بسیار بیشتر بود به طوری که عملکرد موجب سیر تغییرات معنی داری بر بهره وری آب شد. این درحالی بود که اثر حجم آب مصرفی بر بهره وری آب معنی دار نشد.

Water requirements, Water levels, Regression coefficient, Water productivity, نیاز آبی, سطوح مختلف آب, ضریب رگرسیون, بهره وری آب