محمد صانع کنجوری - گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد الکترونیک، واحد تهران، تهران، ایران.
اسماعیل عباسی - گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد الکترونیک، واحد تهران، تهران، ایران.

بحث موانع موجود در تحصیل و تملک املاک در صنعت گاز از موضوعات مهمی است که چندان مورد توجه قرار نگرفته است. سوال اساسی که در این زمینه مطرح و مورد بررسی قرار گرفته این است که موانع موجود درتحصیل و تملک اراضی در صنعت نفت و گاز چیست؟ تحقیق حاضر توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده ازروش کتابخانه ای به بررسی سوال مورد اشاره پرداخته است. نتایج تحقیق بیانگر این امر است که با بررسیقوانین و مقررات چند ده ه اخیر، مشخص می شود، دولت به منظور احداث خطوط لوله های نفت و گاز دراراضی خارج از محدوده شهری ، تا زمان تصویب قانون اساسنامه شرکت ملی نفت ایران مصوب ۱۳۴۷، مکلف به خرید و تملک اراضی بوده است، از زمان تصویب قانون یاد شده تا زمان تصویب لایحه قانونی نحوه خرید و تملک اراضی و املاک برای اجرای برنامه های عمومی، عمرانی دولت مصوب ۱۳۵۸، قانونگذار به دولت اجازه داد تا عرصه مورد نیاز خود را جهت احداث خطوط لوله هاینفت و گاز دیگر تاسیسات در اراضی خارج از محدوده شهری ، مجانا به تصرف در آورد اما با تصویب لایحه قانونی نحوه تملک، هرگونه احداث خطوط لوله های نفت و گاز نیازمند خرید و تملک اراضی میباشد. تقابل قانون اساسنامه شرکت ملی نفت با لایحه قانونی نحوه تملک باعث سردرگمی صاحبان حق واقع در طرحهای نفتی و همچنین تضییع بودجه هنگفتی از بیت المال که برای پیگیریهای قانونی در مراجع قضایی و حل و فصل آنها ضرورت دارد، شده است.