آزیتا بلالی اسکویی - دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز
نیما معماری - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری اسلامی دانشگاه هنر اسلامی تبریز
پریا تاجیک - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری اسلامی دانشگاه هنر اسلامی تبریز

از مهم ترین تجلیات کالبدی رعایت سلسله مراتب در معماری سنتی محرمیت است که سبب شده معماری دارای ارزش های پایداری از جمله امنیت ، آرامش، خلوت و حفظ حریم و حجاب در خانه های سنتی شود. محرمیت در معماری خانه دارای دو جنبه کالبدی و معنایی است و در جنبه کالبدی مهم ترین نکته توجه به امنیت و آرامش فضای داخل است. پژوهش حاضر با بررسی ۱۰ خانه قاجاری شهر تبریز با روش توصیفی تحلیلی در صدد پاسخگویی به پرسش زیر می باشد: هندسه فضای ورودی درمحرمیت و دروانگرایی چه تاثیری گذاشته است؟ با بررسی مولفه ها و تحلیل پلان خانه ها میتوان به نقش مولفه های محرمیت در شکل گیری فضای ورودی خانه ها و فرم ورودی آنها دست یافت. محرمیت دیداری و شنیداری در کالبد خانه های قاجاری با استفاده از ابزارهایی چون درون گرایی، سلسله مراتب،مکان یابی، تناسبات و هندسه ورودی نمود می یابد.در فضای ورودی خانه ها قرارگیری دیوار های مرتفع در اطراف بنا کمتر شدن ارتفاع دالان نسبت به هشتی، عدم وجود پنجره در نمای بیرونی، عقب نشینی در ورودی نسبت به کوچه مشهود است و استفاده از مصالح عایق صدا و ضخامت جداره های اطراف بنا در اطراف هشتی و ورودی به چشم می خورد.

هندسه، محرمیت و درونگرایی، ورودی خانه های قاجاری، تبریز.