احمد قلی زاده - دانشگاه دامغان
مرتضی بیرانوند - دانشگاه دامغان
احمد زاهدی - دانشگاه دامغان

اثر جانشانی یون Ba بر ویژگی­های ساختاری، نوری و مغناطیسی فریت­های Mn۰/۳-xBaxCu۰/۲Zn۰/۵Fe۲O۴ بررسی شد. نمونه­ها با پراش­سنج پرتو ایکس، طیف­سنج تبدیل فوریه فروسرخ، میکروسکوپ الکترونی روبشی، طیف­سنج نوری مرئی-فرابنفش و مغناطیس­سنج نمونه ارتعاشی مشخصه­یابی شدند. نتایج ساختاری نشان داد که ساختار نمونه­ها تا جانشانی x = ۰/۲۰ کاملا در یک ساختار مکعبی تک فاز (گروه فضایی Fd۳m) بلوری شده­اند، در حالی که فاز ناخالصی BaO در نمونه­های با x = ۰/۲۵, ۰/۳۰ دیده شد. افت مشاهده شده در مغناطش نمونه­ها ناشی از حضور یون­های غیرمغناطیسی Ba۲+ در جایگاه هشت­وجهی است. گاف انرژی نمونه­ها با افزایش جانشانی باریم تا x = ۰/۱۰ یک روند افزایشی را نشان می­دهد و در ادامه با جانشانی، کاهش می­یابد. مقادیر گاف نواری بدست آمده با مقادیر پیشتر گزارش شده برای فریت­ها هم­خوانی دارد. هم­چنین افزایش گاف انرژی نمونه­ها با افزایش باریم را می­توان بر پایه تغییرات ساختار الکترونی توضیح داد.    

Mn-Cu-Zn spinel ferrite, citrate-nitrate method, X-ray diffraction, magnetic properties, optical properties., فریت اسپینلMn-Cu-Zn ؛ روش سیترات-نیترات؛ پراش پرتو ایکس؛ ویژگی های مغناطیسی؛ ویژگی های نوری.