صلاح الدین مولانایی - دکتری معماری ، عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان
محسن سلیمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده معماری، دانشگاه کردستان، کردستان، سنندج، ایران

تزیینات همیشه جزئی جداییناپذیر از معماری ایران بوده است که در برخی از دورههای تاریخی ناچیز و کماهمیت شمرده شده و گاهی در استفاده از آن بهشدت افراط شده است. تزیینات معماری در دوره قاجار بهواسطه ارتباط این دوره با غرب و با تقلید و تاثیرپذیری از هنر غربی تغییرات زیادی داشته است و معماران زیادی در این دوره به اروپا و کشورهای غربی سفر میکنند. بدیندلیل دوره قاجار را سرآغاز مدرنیته در ایران میدانند. هنر و معماری غربی در این دوره بهآرامی در معماری اسلامی دوره قاجار رخنه میکند و رفتهرفته این تاثیرپذیری بیشتر میشود. هدف از این تحقیق شناخت تزیینات و عناصر الحاقی به معماری اسلامی ایران است. روش تحقیق در این پژوهش بهصورت تحلیلی و توصیفی و روش گردآوری دادهها بهصورت اسنادی و کتابخانهای بوده است. نتایج حاصل نشان میدهد در این دوره عناصری چون سقف شیروانی، ستون در ورودی، گچبریهای پیچیده و آینهکاری به معماری اسلامی دوره قاجار اضافه شده است. همچنین، در کاشیکاری سعی شده از رنگهای بیشتری استفاده شود و رنگ غالب این دوره زرد و نارنجی است. تزیینات در این دوره در مقایسه با دورههای قبل از خود بهویژه دوره صفوی دچار نزول شده است و، در اکثر بناهای این دوره، همه نوع تزیینات در کنار هم مشاهده می شود.

تزیینات, تقلید, معماری غرب, مدرنیته, معماری اسلامی قاجار