فرهاد علیزاده افشار - دانشجوی مقطع کارشناسی پیوسته عمران- عمران و عضو انجمن علمی عمران دان
سیما عابدی - دانش آموخته مقطع کارشناسی پیوسته معماری و عضو انجمن علمی عمران دانش

در ادبیات مهندسی، سدها، گاه به موجودات زنده تشبیه شده اند، زیرا به دلیل تغییر در وضعیت محیط زمینشناختی، در طول زمان شرایط حکمفرما در سد و مخزن نیز دائما در حال تغییر است. از این رو سدها باید بهگونه ای طراحی و اجرا شوند که در تمام طول بهره برداری پایداری قابل قبولی از خود نشان دهند. سد هایخاکی از توده غیر قابل نفوذی تشکیل شده اند که در جهت عمود بر جریان رودخانه در محل مناسبی به منظورمعینی احداث می شوند.. از مشکل ترین مسایل طراحی سدخاکی، امروزه هنوز مسأله زلزله در نواحی زلزله خیزمی باشد و آنچه بیشتر دست آویزی برای طراح می تواند باشد بررسی تأثیر زلزله در سدهای موجود (چه آنهاکهتخریب شده اند وچه آنها که پابرجامانده اند) می باشد. در این مقاله ابتدا کلیاتی در مورد سد های خاکی و انواعسد های خاکی مورد بررسی قرار گرفته سپس تأثیر زلزله در عدم پایداری سد های خاکی مورد بحث و بررسیقرار گرفته و تکنولوژی اجراء در سدهای خاکی و فناوری های نوین در این زمینه شامل حفاری پی و تکیه گاهسد وتحکیمات، احداث دیوار آب بند و پرده آب بند، حفاری سرریز و آبگیر، خاکریزی بدنه سد ونصب ابزار دقیق،بتن ریزی سرریز و آبگیرو... بررسی شده و مهمترین علل رایج تخریب سدهای خاکی و روش های مقابله موردبحث قرار گرفته و راه کار های مناسب در این زمینه ارائه گردیده اند.

سد خاکی ، عملیات خاکی ، دیوار آب بند ،زلزله، تخریب