مجمدرضا یوسفی - دانش آموخته دکتری قرآن و مدیریت. جامعه المصطفی. ایران
امیرعلی لطفی - استاد همکار جامعه المصطفی العالمیه
علی رضائیان - رئیس دانشکده حسابداری و مدیریت دانشگاه ازاد اسلامی تهران.واحد مرکز

یکی از وظایف اساسی مدیر، رهبری نیروی انسانی سازمان است. هر چه دانش مدیریت بیشتر توسعه می یابد، به همان نسبت نیز اهمیت تحقیق و توجه درباره رهبری روبه فزونی گذارده می شود. در مدیریت اسلامی، آثار فراوانی در این موضوع سامان یافته است؛ اما میزان کمیت و کیفیت این پژوهش ها بررسی، تحلیل و سطح‎بندی نشده اند. هدف این پژوهش، تعیین «کمیت»، «کیفیت» و «سطح تحلیل» استنادات قرآنی رهبری در منابع مدیریت اسلامی است. این تحقیق با روش فراتحلیل انجام شد و سی و نه منبع که به بحث رهبری از منظر قرآن کریم پرداخته بودند،  بررسی شدند. نتایج تحقیق نشان دهنده این است که در منابع سی و نه گانه از نظر کمیت ۸۹۱ آیه استفاده شده بودند و از نظر موضوعی در مجموع به ۱۷۸ موضوع رهبری (با تکرار) توجه شده است که  موضوعات درنهایت در این مقاله به ۱۷ موضوع و عنوان کلی دسته بندی شدند. از نظر سطح تحلیل، مباحث در شش سطح، تحلیل و بررسی شده اند که عبارتند از: استنادات «تاییدی»، «تطبیقی»، «مقایسه ای»، «نقادانه»، «نظریه پردازانه» و «الگومدارانه». اغلب آیات استنادی در سطح تاییدی و تطبیقی قرار داشتند و در سطوح بعدی به ترتیب از میزان پژوهش ها کاسته شده بود. در سطح نظریه پردازانه و الگومدارانه، پژوهشی اساسی، درخور و جامع بر اساس قرآن انجام نشده است در حالی که پژوهش ها باید به سوی نظریه پردازی و ارائه الگو و کاربردی شدن هدف گذاری گردند.

قرآن, آیات رهبری, مدیریت اسلامی, الگو, نظریه