محمد رضا مزینانی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
علی یساقی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
رضا نوزعیم - دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران

سامانه گسلی فغان، با طولی بالغ بر ۱۸۰ کیلومتر، متشکل از پهنه ای از گسل ها و با راستای تقریبا خاوری- باختری در مرز شمالی بلوک لوت و جنوب گسل دورونه قرار دارد. اثر عملکرد این سامانه گسلی ضمن برونزد واحدهای سنگی پالئوزوییک و مزوزوییک، موجب قطع و جابه جایی واحدهای کنگلومرایی- ماسه سنگی نئوژن و آبرفت های کواترنری نیز شده است. با توجه به جایگاه زمین ساختی سامانه گسلی فغان، تحلیل دقیق سازوکار و موقعیت محورهای تنش برآورد شده عامل گسل خوردگی آن داده های مناسب بر جنبش شناختی سنوزوییک پسین بلوک لوت را ارائه می نماید. نتایج به دست آمده از چنین تحلیلی در این مطالعه نشان می دهد که این سامانه از پهنه ای از گسل های اصلی با سازوکار غالب راستالغز راست بر با روند خاوری- باختری و گسله های کوچک تر چپ بر، راست بر و شیب لغز به صورت گسل های ریدل تشکیل شده است. بر همین اساس سامانه گسلی فغان و به عنوان یکی از پهنه های گسلی بنیادین در شمال بلوک لوت در بازه زمانی سنوزوییک پسین همانند پهنه گسلی کوه سرهنگی، موجب تقسیم شدگی دگرریختی بلوک لوت شده است. در نتیجه سامانه راستالغز راست بر گسل فغان ضمن جدا کردن ریزبلوک های بردسکن- کاشمر و گناباد از یکدیگر، موجب انتقال دگرریختی مابین بلوک اصلی لوت و ریزبلوک های حاشیه ای شمالی آن به صورت فرار درون ورقی شده است.

سامانه گسلی فغان, گسل دورونه, ریز بلوک بردسکن-کاشمر, ریز بلوک گناباد, بلوک لوت, سنوزوئیک پسین