کتایون افشون - دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
محسن تابان - دکتری معماری، گروه معماری، استاد مدعو، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران / دانشگاه صنعتی جندی شاپور، دزفول، ایران
مصطفی مسعودی نژاد - دکتری معماری، گروه معماری، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران. (مسوول مکاتبات)
رضا جلیل زاده ینگجه - گروه مهندسی محیط زیست، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

زمینه و هدف: فضاهای باز شهری عرصه­هایی هستند که زندگی جمعی در آن­ها جریان دارد. در این راستا برای جذب بیشتر شهروندان به این فضاها، خصوصا در اقلیم­های گرمسیری بررسی شرایط آسایش حرارتی و مولفه­های تاثیرگذار بر آن مورد توجه قرار می گیرد. از آن­جایی که در فضاهای باز، احساس و ادراک حرارتی در افراد متفاوت است، در برخورد با آسایش حرارتی تنها رویکردی کمی برای ارزیابی کافی نیست؛ بلکه توجه به مولفه­های روانی اشخاص حائز اهمیت می­باشد. هدف این پژوهش بررسی ارتباط میان مولفه­های روانی در افراد و مقوله آسایش حرارتی است. روش بررسی: پژوهش حاضر با روشی ترکیبی شامل روش توصیفی به منظور تبیین مولفه­های آسایش حرارتی و روانی و روش پیمایشی جهت تعیین همبستگی میان متغیرهای تحقیق انجام شده است. پس از انجام برداشت­های میدانی توسط پرسشنامه به روش تصادفی (­تعیین حجم نمونه با استفاده از روش کوکران) و دستگاه­های اندازه­گیری شاخص­های اقلیمی، شرایط آب و هوایی نقاط مختلف مسیر در روزهای ۱۱ و ۱۲ بهمن ماه ۱۳۹۸ (۷ صبح تا ۱ بامداد)، سنجیده و به کمک شاخص جهانی اقلیم گرمایی (UTCI) در محدوده کناره رودخانه کارون در اهواز مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته ­ها: ارزیابی و تحلیل داده­های مستخرج، تاثیر مولفه­های روانی بر پاسخ حرارتی افراد در شرایط مختلف را نشان می دهد. در واقع حس و حال افراد در فضاهای باز بر ارزیابی حرارتی آن­ها از محیط تاثیرگذار است. بحث و نتیجه­ گیری: بر اساس یافته­های پژوهش، می­توان اظهار داشت که حالات روحی و روانی افراد در شرایط مختلف می­تواند پاسخ حرارتی متفاوت و حتی خارج از انتظار را هم در بازه آسایش حرارتی و هم در محدوده خارج از آن به همراه داشته باشد. در نهایت می­توان راهکارهایی برای طراحی بهتر فضاهای شهری، جهت جذب بیشتر مخاطبان و برانگیختن حس رضایتمندی آن­ها ارائه نمود.  

فضاهای باز شهری, آسایش حرارتی, مولفه های روانی, احساس و ادراک حرارتی, رودخانه کارون