فرید مرادی نژاد - استاد گروه علوم و مهندسی باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند
مریم درستکار - دانشجوی دکتری علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
شادی سبزواری - دبیر دبیرستان، آموزش و پرورش بیرجند

رادیکالهای آزاد و اکسیدانها مواد شیمیایی هستند که فرآیندهای پیر شدن را تسریع میکنند. آنها در بیش از ۱۰۰ بیماری انسان و حیوانات دخالت دارند. بنابراین هر عاملی که بتواند اثرات آنها را حذف کرده یا بر خلاف آنها باشد بایستی برای سلامتی سودمند واقع شود. تنش اکسیداتیو به عنوان مکانیسم آسیب شناختی مورد توجه است که در شروع و پیشرفت آسیب کبد مشارکت دارد. بسیاری از عوامل خطر، از جمله الکل، مواد مخدر، آلاینده های محیط زیست و اشعه، میتواند تنش اکسیداتیو را در کبد ایجاد کند، که به نوبه خود موجب بیماریهای شدید کبدی مانند بیماری کبدی الکلی و غیر الکلی میشود. آنتی اکسیدانها موادی هستند که اکسیدانها و رادیکالهای آزاد را غیر فعال کرده و عمل آنها را بی ضرر می کنند. در عمل آنها برخی از سموم بدن را دفع کرده و از اینرو موجب سلامتی بیشتر و آهسته کردن عوامل مرتبط با سالخوردگی میشوند. آنتی اکسیدانهای طبیعی موجود در گیاهان خوراکی یا دارویی اغلب دارای توانایی های پاک کنندگی رادیکالهای آزاد، آنتی اکسیدان قوی و همچنین فعالیت ضد التهابی هستند. برخی از مهمترین منابع غذایی حاوی آنتی اکسیدانهای مهم ویتامینها، کاروتنها، فلاونوئیدها، عناصر کم مصرف و ترکیبات گوگردی میباشند. استفاده از آنتی اکسیدانها یک استراتژی بهداشتی منطقی را برای جلوگیری و درمان بیماریهای کبدی که شامل تنش اکسیداتیو هستند، نشان میدهد. گرچه نتایج حاصل از مطالعات بالینی هنوز نامشخص است، اما مطالعات حیوانی اثرات درمانی آنتی اکسیدانها را در شرایط آزمایشگاهی بر بیماریهای کبدی نشان داده است.

آنتی اکسیدانها، کبد چرب، فلاونوئیدها، ویتامینها، منابع غذایی