علیرضا محروقی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت شهری دانشگاه فردوسی مشهد و کارشناس شاغل در شهرداری مشهد
روح اله باقری - استادیار دانشکده علوم اقتصادی و اداری دانشگاه فردوسی مشهد
محمد حسین محروقی - دانشجوی کارشناسی دانشگاه امام رضا (ع)

ماهیت سیستم مدیریت شهری، با توسعه همه جانبه و پایدار سیستم شهری گره خورده است. بر این اساس مدیریت شهری نیازمند تعامل و روابط گسترده محیطی، درون سازمانی و برون سازمانی خواهد بود. در حال حاضر اغلب مادرشهرهای کشور از جمله مشهد، درگیر عدم تعادل هایی هستند که در نتیجه عدم هماهنگی و تطابق عملکردی بین سازمان های متولی خدمات شهری به وجود آمده است. چنین مدیریت های ناهمگونی، باعث مرزبندی ها و برنامه ریزی های مستقل هر سازمان شده که خود سبب ناپایداری، ناهمگونی و صرف هزینه های هنگفت در امر مدیریت شهری شده است. (فرهودی و همکاران. ۱۳۸۸ .صفحات. ۳۰ - ۳۱ ) رلو این مساله را تفرق عملکردی می نامد که پس از تقسیم کارکردها و وظایف بین نهادها و سازمانهای یک قلمرو خاص مانند یک شهر به وجود می آید (بارلو. ۱۹۹۱ ). یکی از پیامدهای این تفرق، تفرق قلمرویی است که در آن، ویژگی هایعملکردی متنوع سازمان ها، منطقه بندی های خدماتی متنوع و ناهماهنگی را در سطح شهر به وجود می آورد. وجود این مساله در مادرشهر مشهد در طرح مطالعاتی "نقش و جایگاه برنامه جامع میان مدت در توسعه کلان شهرها « اثبات شده است. در این گزارش، ناهماهنگی دستگاه های خدمات رسانی شهری و سازمانهای دولتی و خصوصی، به عنوان یکی از مشکلات اساسی شهر مشهد شناسایی و شکل گیری فرآیند مدیریت واحد شهری برای مواجهه با آن پیشنهاد شده است. (رهنما. ۱۳۸۲ ) بر این اساس، مادرشهر مشهد با تفرق عملکردی، قلمرویی روبه روست که رفع آن بر اساس مبانی نظری تحقیق، نیازمند هماهنگی کامل بین سازمانهای مختلف شهری، از طریق استقرار سیستم مدیریت یکپارچه شهری است. این پژوهش فرآیند تحقق مدیریت یکپارچه شهری را به عنوان الگویی قابل اجرا برای مادرشهرها تدوین نموده و آن را در مورد مشهد، به طور عملی مورد بررسی قرار می دهد و در پایان سه سناریو در این زمینه پیشنهاد می کند.

مدیریت شهری، مدیریت یکپارچه شهری، کلانشهر مشهد، سیاستگذاری یکپارچه شهری