مدینه جاویدی - دانش آموخته کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه شیراز
داریوش حیاتی - و دانشیار بخش ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه شیراز

طرح توسعه کشت زیتون از مهم ترین برنامه های وزارت جهاد کشاورزی بوده که در این راستا مبالغ قابل توجهی از بودجه کشور صرف اجرای این طرح شده است. با توجه به اجرای گسترده طرح در سطح استان فارس، ارزیابی اثرات طرح به منظور مدیریت آن، حداکثر سازی منافع و حداقل سازی اثرات منفی ضرورت دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نگرش زیتون کاران پیرامون اثرات زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی طرح با استفاده از فن پیمایش و ابزار پرسشنامه انجام گرفته است. سطح زیر کشت زیتون در منطقه مورد مطالعه در حدود ۸۳۷۰ هکتار با حدود ۳۰۰ بهره بردار می باشد که بر اساس جدول نمونه گیری تاکمن تعداد ۱۷۰ نفر از زیتون کاران به عنوان آزمودنی های این تحقیق، با استفاده از روش نمونه گیری طبقه بندی شده تصادفی از بین جامعه آماری پژوهش انتخاب شدند. تایید روایی پرسشنامه توسط متخصصان و جهت تایید پایایی نیز یک مطالعه راهنما انجام شد. ضرایب آلفای کرونباخ برای متغیر های تحقیق در محدوده ۰/۸۰ تا ۰/۹۱ بود. نتایج بیانگر آن است که میزان رضایت زیتون کاران از فعالیت های خود خیلی کم بوده و اثرات زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی طرح را نیز ضعیف تا متوسط ارزیابی نموده اند. بر مبنای یافته ها، متغیر های مستقل میزان رضایت از باغداری زیتون، میزان بهره مندی از خدمات ترویجی و عضویت در تعاونی ها و تشکل های کشاورزی به طور کلی توانسته اند ۵۵ درصد از تغییرات را در متغیر وابسته میزان ارزیابی اثرات کلی طرح، پیش بینی کنند. در پایان بر اساس نتایج به دست آمده، توصیه های عملی ارائه شده است.

ارزیابی اثرات, اثرات زیست محیطی, اثرات اجتماعی, اثرات اقتصادی, کشت زیتون, استان فارس