حسین حاتمی نژاد - استادیار دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهرانتهران
داود عیوضلو - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی
فاطمه خزائی زاده - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران

هدف همه برنامه های توسعه شهری در کشور، افزایش سطح کیفیت زندگی شهروندان است. این موضوع در دهه های گذشته، در تمامی برنامه های شهری جایگاه ویژه ای یافته است. یکی از راهکارهای افزایش سطح کیفیت زندگی شهروندان، افزایش سطح سرمایه اجتماعی افراد است. هدف این پژوهش، بررسی نقش و جایگاه سرمایه اجتماعی در افزایش میزان رضایت شهروندان از کیفیت زندگی است. این موضوع در دو محله شهید دستغیب و دکتر هوشیار منطقه ۹ شهرداری تهران بررسی شد. در این پژوهش، چهار شاخص برای سنجش سرمایه اجتماعی استفاده شد که شامل اعتماد شخصی، اعتماد انتزاعی، انسجام اجتماعی و مشارکت اجتماعی می­شوند. این شاخص­ها به عنوان چهار شاخص اصلی در همه سنجش های سرمایه اجتماعی به­کار می روند. برای سنجش رضایت از کیفیت زندگی نیز از ۱۳ شاخص متفاوت اجتماعی، اقتصادی، شهری و... استفاده شد. این پژوهش توصیفی- تحلیلی است و برای جمع آوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. با توجه به جمعیت جامعه آماری و مطابق فرمول کوکران، ۴۰۰ پرسشنامه در سطح منطقه توزیع و داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS بررسی شدند. با توجه به سطح سنجش سوالات، از آزمون همبستگی پیرسون و برای بررسی میزان تبیین متغیر رضایت از کیفیت زندگی از طریق متغیر مستقل (سرمایه اجتماعی)، از تحلیل رگرسیون چندمتغیره استفاده شد. نتایج نشان می­دهد سرمایه اجتماعی، همبستگی معناداری با میزان رضایت از کیفیت زندگی شهروندان دارد و با افزایش میزان سرمایه اجتماعی افراد، بر میزان رضایت آن ها از کیفیت زندگی افزوده می شود.

انسجام اجتماعی, اعتماد, سرمایه اجتماعی, کیفیت زندگی, مشارکت, منطقه ۹ شهرداری تهران