مصطفی خمر - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.
مجتبی پیام عسگری - دانشجوی دکتری زراعت دانشگاه آزاد بیرجند
حسین نقیبی - دانشجوی دکتری زراعت دانشگاه آزاد بیرجند
مژده فرمانبر - فارغ التحصیل زراعت کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد زاهدان

به منظور بررسی اثر کودهای بیولوژیک بر عملکرد و اجزای عملکرد کنجد در شرایط تنش خشکی در سال زراعی ۹۸-۱۳۹۷ در منطقه ریگ ملک در شهرستان میرجاوه به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. عامل اصلی (A) سطوح تنش خشکی شامل a۱: آبیاری کامل (شاهد)، a۲: قطع کامل آبیاری در مرحله گلدهی و a۳: قطع کامل آبیاری در مرحله تشکیل غلاف دهی عامل فرعی سطوح کود بیولوژیک (B) شامل چهار سطح b۱: تیمار شاهد، b۲: کود گاوی۳۰ تن در هکتار، b۳: ورمی کمپوست ۱۰ تن در هکتار،b۴: کود گاوی۲۰ تن در هکتار+ ۱۰۰% نیتروژن معدنی بودند. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد در تمام صفات مورد بررسی مربوط به تیمار مصرف ورمی کمپوست به مقدار۱۰ تن در هکتار و تیمار شاهد عدم کمبود آب بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر کمبود آب و مصرف کود بیولوژیک به عملکرد دانه و اجزای عملکرد و دیگر صفات مورد بررسی به جزء وزن هزاردانه از لحاظ آماری معنی دار بود. به طوری که مقایسه میانگین نشان داد که بیشترین عملکرد بیولوژیک (۹/۳۳۰۴ کیلوگرم در هکتار)، عملکرد دانه (۳/۱۵۰۵ کیلوگرم در هکتار) و درصد روغن (۴/۵۴ درصد) در تیمار آبیاری کامل وکود ورمی کمپوست به مقدار ۱۰ تن در هکتار بدست آمده است.

کنجد, کمبود آب, ورمی کمپوست, کود گاوی, درصد روغن