سیده سارا حسینی فیروزکلائی - گروه فیزیک پزشکی و علوم پرتویی، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، سبزوار، ایران
احمدرضا فریدی - گروه فیزیک پزشکی و علوم پرتویی، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، سبزوار، ایران

سابقه و هدف: پرتو ایکس جزء پرتو های یونیزان به شمار میرود. با توجه به اینکه پرتوهای یونیزان بر سیستم بیولوژیکیبدن موجودات زنده از جمله انسان تاثیر گذار هستند از این رو باعث ایجاد نگرانی جدی در پرتوکاران بخش هایمختلف رادیوگرافی، سی تی اسکن، ماموگرافی و... که مقدار قابل توجهی دز از اشعه ایکس را دریافت میکنند،شده اند [۱] . اثرات بیولوژیکی پرتو های یونیزان شامل اثرات احتمالی و قطعی میشود. اثرات احتمالی، اثراتی هستند کهدارای حد آستانه نمیباشند یعنی اینکه هر مقدار دز از پرتو میتواند باعث بروز آسیب های احتمالی شود در صورتی کهاثرات قطعی، حد آستانه دارند و تازمانی که دز به حد آستانه نرسیده باشد نمیتواند باعث ایجاد آسیب بیولوژیکیشود [۲] .در این مطالعه سعی بر آن بوده که اثرات روانی ناشی از پرتو های یونیزان بر پرتوکاران را معرفی نموده و ازروش های طب سنتی در جهت پیشگیر ی و درمان این اثرات استفاده شود [۳] .مواد و روش ها: با توجه به اینکه این مقاله مروری بوده از این رو جستجو مقالات از پایگاه های مختلف PubMed ،Google Scholar ، Sid و منابع کتابخانه ای با کلید واژه های معین صورت گرفته است [۴] .یافته ها: با مطالعه مقالات گوناگون در زمینه تاثیر پرتوهای یونیزان بر بدن انسان به کمبود برخی عناصر موجود در خون ازجمله عنصر روی و مس ناشی از پرتو یونیزان و بروز اثرات روانی ازجمله افسردگی، اضطراب و استرس در زنان و مردانشاغل در این حیطه، پی برده ایم [۵] .نتیجه گیری: با بررسی های صورت گرفته در بحث اثرات ب یولوژیک بر بدن انسان دریافتیم که نه تنها کمبود برخی از عناصرخونی بلکه عوامل تغذیه ای، عوامل ژنتیکی و عوامل تنش زا محیط کار نیز باعث بروز اثرات روانی افسردگی و استرس درپرتوکاران میشوند از این رو برای جلوگیری از کمبود عناصر و بهبود عوامل های ذکر شده توصیه میشود که از طبسنتی و روش هایی از قبیل طب سوزنی استفاده گردد، زیرا این طب به طور گسترده میتواند در این زمینه بسیارکمک کننده باشد و عوارض ناشی از مصرف داروهای شیمیایی را تا حدودی کاهش دهد [۶]

اثرات پرتو های یونیزان، افسردگی، پرتوکار، طب سنتی