نرگس رفیعی - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی مهندسی، دانشگاه تهران، تهران
جعفر حسن پور - عضو هیئت علمی (دانشیار) دانشکده زمین شناسی، دانشگاه تهران، تهران

یکی از مسائل مهم ایمن سازی راه ها در کشور ما ایمن سازی ارتفاعات یا دامنه های مشرف بر مسیرهای ریلی است. ازعمده ترین پدیده های مخرب زمین شناسی در مسیر راهآهن دورود- اندیمشک میتوان به زمین لغزش و سقوط سنگ اشارهکرد. سقوط سنگ در ارتفاعات مشرف به مسیرهای ریلی به علت از بین رفتن تعادل بین نیروهای مقاوم در مقابل نیروهایمحرکه لغزش، وجود بیرون زدگی های ناپایدار و روباره های هوازده در دامنه ها اتفاق می افتد. در راستای ایمن سازی، کاهشخطر سقوط سنگ با استفاده از روش های نوین پهنه بندی و پایدارسازی یکی از روش های مرسوم می باشد. بدین منظوربرای تهیه نقشه استعداد سقوط سنگ، مهم ترین عوامل موثر در وقوع این پدیده شامل شیب، بلوک دهی، هوازدگی، میزانبارش، پوشش گیاهی، ضخامت خاک، شتاب زلزله در منطقه شناسایی، انتخاب و در قالب نقشه های فاکتور آماده شدند. در مرحله بعد، با کمک روش تحلیل سلسله مراتبی AHP ، نقشه پهنه بندی سقوط سنگ منطقه، با بهره گیری از روش های مبتنی بر GIS تهیه شد. فرآیند سقوط سنگ عملکرد مجموعه ای از عوامل اصلی و فرعی است و به ندرت یک عامل به تنهایی میتواند ایجاد کننده این پدیده باشد. با توجه به اینکه مسیر از سری سنگ های رسوبی مختلف با مقاومت متفاوتعبور می کرد و منطقه از توان لرزه خیزی بالائی برخوردار بود، با در نظر گرفتن اثر این مستقیم این دو پارامتر و شناساییمناطق با قدرت خطر بالا در نقشه پهنه بندی سقوط سنگ اقداماتی جهت بهسازی توده سنگ ها و پایداری شیب ها در اینمحدوده باید صورت گیرد

راه آهن دورود – اندیمشک، تحلیل سلسله مراتبی AHP، پهنه بندی سقوط سنگ