امید مفاخری - دانشگاه خوارزمی
شهریار خالدی - دانشگاه شهید بهشتی
علی اکبر شمسی پور - دانشگاه تهران
مصطفی فلاحی خوشجی - دانشگاه خوارزمی
آذر کرمانی - دانشگاه خوارزمی

مطالعه و واکاوی پدیده خشکسالی با اهداف مختلفی از جمله برنامه­­ریزی، مدیریت منابع آب و مقابله با مشکلات ناشی از کمبود آب مورد توجه جامعه علمی و اجرایی هر منطقه­ای است. این پژوهش با هدف بررسی ارتباط بین خشکسالی و شاخص تفاضل نرمال شده پوشش گیاهی(NDVI) بر روی منطقه قروه و دهگلان کردستان صورت گرفته است. درپژوهش حاضربرای شناسایی سال­های با خشکسالی هواشناسی از شاخص Z در دوره آماری ۲۰ ساله (۱۳۶۸ تا ۱۳۸۷) استفاده شد بنابراین  نتایج محاسبه داده­های آماری ایستگاه سینوپتیک قروه سال ۲۰۰۸ با مجموع بارش سالانه ۱۵۵ میلی متر و شاخص Z برابر با ۲.۳۱- ، سال ۲۰۰۰ با مجموع بارش سالانه ۲۵۳.۱ میلی متر و شاخص Z برابر با ۱.۰۵-  و سال ۲۰۰۱ با بارش ۸/۲۳۹ میلی متر و شاخص Z  برابر با ۱.۲۲-  سال­های شاخص خشکسالی هواشناسی تعیین شدند. برای بررسی خشکسالی اکولوژیکی  از تصاویر ماهواره­ای سنجنده MODIS استفاده شد. برای محاسبه شدت خشکسالی اکولوژی با استفاده از تصاویر ماهواره ای و بررسی مقایسه ای بین ۵ سال از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شد و در ارتباط با هر تصویر نمونه های ۵۰۰ تایی به صورت تصادفی انتخاب گردید با بهره گیری از نمونه های تصادفی مقادیر NDVI هر سال در ستونی از جدول اخذ و محاسبات و مقایسه های آماری بین آن ها انجام شد و نتیجه حاصل از آن مشخص نمودن سال خشکسالی اکولوژی از تصاویر ماهواره ای بود. برای نشان دادن شدت خشکسال اکولوژی در تصاویر اخذ شده طبقه بندی نظارت نشده اعمال و محدوده مورد مطالعه به ۵ کلاسه طبق بندی شد. پردازش تصاویر ماهواره­ای و نتایج شاخص تفاضل نرمال شده پوشش گیاهی (NDVI) نشان دهنده مقادیر پایین میانگین شاخص در سال­های ۲۰۰۰، ۲۰۰۱ و  ۲۰۰۸ بود که بعنوان سال­های نمونه خشکسالی اکولوژیکی تعیین شدند. سال ۲۰۰۱ کمترین مقدار NDVI  را داشت و غیر از مناطق مرکزی که  زیر کشت آبی بوده است بقیه مناطق تقریبا پوشش گیاهی خود را از دست داده اند.

Drought, Z index, MODIS, NDVI, Ghorveh & Dehgolan., کلید واژگان:خشکسالی, شاخص Z, MODIS, NDVI, قروه و دهگلان