حسن عسگری دفئه - دانشجوی دکتری رشته مدیریت محیط زیست ، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران
علی محمدی - استادیار دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران
برهان ریاضی - استادیار محیط زیست، موسسه پویندگان محیط زیست، خیابان ولی عصر، پلاک ۱۱۰۳، تهران، ایران
بهار بیشمی - استادیار پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، پژوهشکده گردشگری، معاونت گردشگری، ساختمان حج ، خیابان رودکی، تهران، ایران

زمینه و هدف: این تحقیق با هدف بررسی عوامل موثر بر افزایش تاب آوری شهری در منطقه ۲۲ تهران و تدوین راهبردهای کاربردی فرهنگی اجتماعی صورت رفته است. با توجه به پتانسیل بالای منطقه ۲۲ تهران در جذب گردشگر بویژه اکوتوریسم و همچنین شرایط محیطی، اجتماعی و اقتصادی منطقه، این منطقه به عنوان نمونه مطالعه موردی انتخاب شده است که عوامل موثر بر تاب آوری محیط زیست شهری در برابر حضور گردشگر در آن مورد مطالعه قرار می گیرد.روش بررسی: روش تحقیق به صورت طرح پرسشنامه برای گردشگران بود. این پرسشنامه شامل ابعاد، زیرساختی، ساختاری و کالبدی، زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و مدیریتی بود. در مرحله بعد پرسشنامه CVM تمایل به پرداخت گردشگران در راستای حفظ و توسعه محیط زیست شهری منطقه ۲۲ تهران، بررسی شد. متغیرهای وابسته و مستقل تحقیق با کمک الگوی لاجیت ارزیابی شد و نتایج به صورت اثر مثبت یا منفی متغیرها بر تاب آوری محیط زیست منطقه ۲۲ تهران محاسبه شد. در نهایت با کمک ماتریس TOWS راهبردهای مورد نیاز جهت مرتفع کردن مساله اصلی در تحقیق با کمک شناسایی نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدید، استخراج شد. نتایج: در نتایج الگوی لاجیت مشخص شد متغیرهای دریافت ورودی، وظیفه گرایی و علت سفر اثر منفی و متغیرهای سطح درآمد، سن، میزان تحصیلات و متغیر پیامدگرایی اثر مثبت در میزان تمایل به پرداخت افراد در حفظ و توسعه محیط زیست منطقه ۲۲ تهران که در نهایت منجر به افزایش تاب آوری می شود، دارد.نتیجه گیری: با توجه به نتایج تحقیق، به نظر می رسد برنامه مدون و دقیق جهت کنترل عوامل موثر تاب آوری زیست محیطی در کلانشهرها می تواند در ارتقاء کیفی محیط زیست شهری موثر باشد.زمینه و هدف: این تحقیق با هدف بررسی عوامل موثر بر افزایش تاب آوری شهری در منطقه ۲۲ تهران و تدوین راهبردهای کاربردی فرهنگی اجتماعی صورت رفته است. با توجه به پتانسیل بالای منطقه ۲۲ تهران در جذب گردشگر بویژه اکوتوریسم و همچنین شرایط محیطی، اجتماعی و اقتصادی منطقه، این منطقه به عنوان نمونه مطالعه موردی انتخاب شده است که عوامل موثر بر تاب آوری محیط زیست شهری در برابر حضور گردشگر در آن مورد مطالعه قرار می گیرد.روش بررسی: روش تحقیق به صورت طرح پرسشنامه برای گردشگران بود. این پرسشنامه شامل ابعاد، زیرساختی، ساختاری و کالبدی، زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و مدیریتی بود. در مرحله بعد پرسشنامه CVM تمایل به پرداخت گردشگران در راستای حفظ و توسعه محیط زیست شهری منطقه ۲۲ تهران، بررسی شد. متغیرهای وابسته و مستقل تحقیق با کمک الگوی لاجیت ارزیابی شد و نتایج به صورت اثر مثبت یا منفی متغیرها بر تاب آوری محیط زیست منطقه ۲۲ تهران محاسبه شد. در نهایت با کمک ماتریس TOWS راهبردهای مورد نیاز جهت مرتفع کردن مساله اصلی در تحقیق با کمک شناسایی نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدید، استخراج شد. نتایج: در نتایج الگوی لاجیت مشخص شد متغیرهای دریافت ورودی، وظیفه گرایی و علت سفر اثر منفی و متغیرهای سطح درآمد، سن، میزان تحصیلات و متغیر پیامدگرایی اثر مثبت در میزان تمایل به پرداخت افراد در حفظ و توسعه محیط زیست منطقه ۲۲ تهران که در نهایت منجر به افزایش تاب آوری می شود، دارد.نتیجه گیری: با توجه به نتایج تحقیق، به نظر می رسد برنامه مدون و دقیق جهت کنترل عوامل موثر تاب آوری زیست محیطی در کلانشهرها می تواند در ارتقاء کیفی محیط زیست شهری موثر باشد.

گردشگری شهری, تاب آوری, توسعه پایدار, راهبردهای فرهنگی, منطقه ۲۲