امین حسین نژاد - دکترای روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن
علی جواهری ویشکاسوقی - دانشجوی کارشناسی علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان، پردیس امام علی (ع)، رشت
سعیده شاد - کارشناسی ارشد، روانشناسی عمومی، دانشگاه سلمان فارسی واحد کازرون
احمد طالبیان - کارشناسی ارشد، مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن

پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش مهارتهای زندگی بر گرایش به مواد مخدر و خودکارآمدیتحصیلی در دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوم انجام شد. روش این پژوهش، نیمه آزمایشی باطرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. نمونه مورد مطالعه شامل ۲۰ دانش آموز دارای گرایشبه مواد مخدر که حداقل یکبار مصرف مواد داشته اند در شهرستان بندرانزلی در سال ۱۴۰۰ بود کهبا روش نمونه گیری دردسترس، انتخاب و به صورت تصادفی در ۲ گروه آزمایشی و گروه گواه(۱۰ دانش آموز در هر گروه) جایدهی شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه های آمادگی بهاعتیاد (وید و بوچر، ۱۹۹۲) و خودکارآمدی تحصیلی (جینگز و مورگان، ۱۹۹۹) استفاده شد. بهگروه مداخله، آموزش مهارتهای زندگی در ۱۰ جلسه ۹۰ دقیقه ای آموزش داده شد، اما به گروهگواه آموزشی داده نشد. هر دو گروه در سه مرحله پیش آزمون -پس آزمون-پیگیری مورد ارزیابیقرار گرفتند. به منظور تحلیل داده ها از تحلیل آنکوا و تحلیل واریانس بر اساس اندازه گیری مکرراستفاده شد. یافته ها نشان داد آموزش مهارتهای زندگی بر گرایش به مواد مخدر و خودکارآمدیتحصیلی موثر است (۰۰۰ / ۰ > P). همچنین آموزش مهارتهای زندگی بر گرایش به مواد مخدر(F(۱/۱۱۱)=۱۰۲/۴۰۷, P<۰/۰۰۰) و خودکارآمدی تحصیلی (F(۱/۱۱۱)=۵۸/۱۱, P<۰/۰۰۰)، در مرحلهپیگیری دوماهه موثر بود. نتایج نشان داد آموزش مهارتهای زندگی بر کاهش گرایش به مواد مخدرو افزایش خودکارآمدی موثر بود. آموزش مهارتهای زندگی پاسخ دهی نوجوانان به وسوسه هایمصرف مواد را کاهش میدهد، منجر به افزایش خودکارآمدی می گردد تا در برابر چالش ها وموقعیت های نامطلوب مقاوم تر گردند و توانایی بیشتری در مقابله با رویدادهای تنش زا به دست بیاورند.

آموزش مهارت زندگی، گرایش به مواد مخدر، خودکارآمدی تحصیلی، دانش آموزان