رضا گنجوی - گروه علوم دامی،دانشکده کشاورزی،دانشگاه بیرجند
مسلم باشتنی - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی- دانشگاه بیرجند
همایون فرهنگ فر - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند
هادی سریر - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند

زمینه مطالعاتی : با توجه به کاربرد سرخارگل در طب سنتی برای درمان بیماری های عفونی و برای تحریک سیستم ایمنی انتظار می رود استفاده از عصاره سرخارگل در گوساله های شیری اثرات مفیدی بر عملکرد و سیستم ایمنی گوساله ها داشته باشد. هدف: این مطالعه برای بررسی اثرات سطوح مختلف سرخارگل بر عملکرد ، مصرف خوراک، متابولیت های خونی و پارامترهای سیستم ایمنی گوساله های شیری انجام شد. مواد وروش ها : در این آزمایش تعداد ۲۴ راس گوساله شیری یک روزه جنس ماده در قالب طرح آزمایشی کاملا تصادفی به چهار تیمار آزمایشی با ۸ تکرار در هر تیمار اختصاص یافتند. تیمار های آزمایشی ۱ تا ۴ به ترتیب میزان ۰ ، ۳۷۵، ۷۰۰ و ۱۰۵۰ میلی گرم در روز از طریق شیر مایع( تا زمان شیرخوارگی) و آب ( در دوره بعد از شیرگیری) دریافت کردند. اندازه گیری مصرف خوراک بصورت روزانه و وزن بدن و خونگیری بصورت ماهانه از زمان تولد تا ۹۰ روزگی انجام شد.نتایج: مصرف خوراک در دوره قبل و بعد از شیرگیری و در کل دوره آزمایش تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. اثر تیمارهای آزمایشی بر وزن و متابولیت های خونی معنی دار نبود. تفاوت غلظت ایمینوگلوبولین G در تیمار ۴ نسبت به تیمار ۱ و ۲ معنی دار بود(P<۰.۰۵) اما غلظت آن بین تیمار ۳ و ۴ معنی دار نبود.غلظت اینترلوکین ۱۰ در تیمار۴ بطور معنی داری نسبت به تیمار۱ بالاتر بود(P<۰.۰۵). فاکتورنکروز توموری آلفا بطور معنی داری در تیمار ۴ نسبت به تیمار ۱ بالاتر بود(P<۰.۰۵). نتیجه گیری نهایی: سطوح سرخارگل استفاده شده در این آزمایش بر عملکرد، مصرف خوراک و متابولیت های خونی گوساله های شیری اثر نداشت اما پارامترهای مربوط به سیستم ایمنی گوساله های شیری مورد مطالعه در این آزمایش را بهبود بخشید.

سرخارگل, سیستم ایمنی, عملکرد, گوساله های شیری, متابولیت های خونی