فاطمه صدرایی فر - Department of Biotechnology, Institute of Science, High Technology and Environmental Sciences, Graduate University of Advanced Technology, Kerman, Iran
مسعود احمدی افزادی - Department of Biotechnology, Institute of Science, High Technology and Environmental Sciences, Graduate University of Advanced Technology, Kerman, Iran
سعید میرزایی - Department of Biotechnology, Institute of Science, High Technology and Environmental Sciences, Graduate University of Advanced Technology, Kerman, Iran
مریم عبدلی نسب - Department of Biotechnology, Institute of Science, High Technology and Environmental Sciences, Graduate University of Advanced Technology, Kerman, Iran

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: گیاه سویا با نام علمی Glycine max از تیره Leguminous یکی از حبوباتی است که غذای میلیون­ها نفر را تامین می­کند و نقش عمده­ای در تهیه مواد شیمیایی دارد. خانواده Fabaceae شامل حبوباتی است که بعد از خانواده پواسه دومین خانواده زراعی مهم هستند. سویا یک محصول گرما دوست است که حاوی پروتئین­ های کلیدی است که از سلامت انسان حمایت می­کند. مواد و روش ­ها: در این پژوهش به منظور بررسی واکنش دو رقم سویا نسبت به دو هورمون اسید سالیسیلیک و متیل جاسمونات در مراحل مختلف رشد و اثر این هورمون­ ها بر عملکرد و اجزای عملکرد، آزمایشی بصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه تحصیلات تکمیلی کرمان در سال ۱۳۹۹ اجراشد. تیمارهای آزمایش شامل محلول پاشی هورمون­ ها و ترکیبی از دو هورمون بودند و گلدان­ های شاهد با آب مقطر تیمار شدند. در طول دوره رشد نیز کود دهی با کود کامل هوگلند انجام شد و پس از طی دوره رشد مناسب، نمونه ­ها در زمان رسیدگی فیزیولوژیک برداشت شدند. از نرم ­افزارهای Minitab  برای آنالیز داده ­ها و از برنامه Excel جهت رسم نمودار­ها استفاده شد. یافته ­ها: نتایج این پژوهش نشان داد که به دلیل کاربرد این دو هورمون در صفات مورد مطالعه، تفاوت معنی­ داری مشاهده شد. در گیاهان شاهدی که هیچ هورمونی دریافت نکرده بودند، این ویژگی های مورفولوژیکی حداقل بود. نتایج نشان داد صفات تعداد گره­ ها در ریشه، وزن غلاف­ ها در بوته، مساحت برگ و شاخص برداشت تحت تاثیر متقابل رقم و هورمون تفاوت معنی­ داری داشتند. نتیجه ­گیری:  نتایج حاصل از مقایسه میانگین ­ها نشان داد که کاربرد همزمان دو هورمون اسید سالیسیلیک و متیل جاسمونات باعث افزایش رشد و عملکرد ارقام مورد بررسی شد. دربین صفات مورفولوژیک (ارتفاع اندام هوایی، طول ریشه، تعداد ریشه جانبی، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه و وزن غلاف) در شرایط تیمار با هورمون برای رقم ویلیامز افزایش بیشتری نسبت به رقم L۱۷ را نشان دادند. نتایج این مطالعه می ­تواند در تحقیقات جهت استفاده کاربردی از این گونه ترکیبات و بالا بردن عملکرد و اجزای عملکرد مورد استفاده قرار گیرد.

Grain yield, L۱۷, Morphology, Soybean, Williams, سویا, عملکرد دانه, مورفولوژی, ویلیامز, L۱۷