طیب یوسفی - دکتری علوم و مهندسی محیط زیست

در یک تالاب، خصوصیات زیست محیطی و شرایط حیاتی را تغییرات رژیم آب کنترل می نماید و به عبارتی آب نقش تعیین کنندهای را در مورد ویژگی های حیاتی تالاب ها ایفا می نماید.تغییرات آب از نظر کیفیت و کمیت (شوری، درجه حرارت، انجماد...) ممکناست روزانه، ماعانه، فصلی و یا سالیانه و حتی طولانی مدت تر باشد که در این صورت،همزمان با تغییرات فوق کمیت و کیفیت حیاتنیز با آن تحت تاثیر واقع می گردد.برخلاف رشد آگاهی مردم و کشورها نسبت به اهمیت محیط های طبیعی به ویژه تالاب ها هنوزدرک واقعی از اهمیت، کارکرد وحساسیت این زیستگاه های حیاتی و متنوع بسیار پایین است. تالابها را می توان شاهکار خلقت بهحساب آورد. به جرات می توان گفت در مجموعه چهره های محیط طبیعی زمین کمتر زیستگاهی می توان تا بدین پایه با اهمیتپیدا کرد که تا بدین حد در مورد آنها غفلت شده باشد. در واقع تالابها را می توان از جمله نظام های حیات بخشی به حساب آورد کهمطلقا جایگزین ندارند. تالاب ها مفیدترین و در عین حال بدبیارترین اکوسیستم های طبیعت بشمار می آیند. هیچ یک از این اکوسیستمهای جهان به اندازه تالب ها صدمات ناشی از کوته اندیشی بشر و تمایلات خودخواهانه انسان محوری را تجربه نکرده اند. در واقع بشربا نابودی تالاب ها سطح پایین معرفت و دانش خود را در ابعاد علمی، اقتصادی، اجماعی و فرهگی نشان داده است و متاسفانه هنوزروند تخریب این سیستم های طبیعی بی همتا که دهها کارکرد متفاوت و موزون را یک جا در خود دارند متوقف نشده است.تا دسامبر۱۹۹۰ تعداد تالاب های ثبت شده با اهمیت بین المللی به ۷۷۰ تالاب رسیده است و تعداد اعضاء کنوانسیون رامسر به ۹۱ کشور ارتقاءیافته است.این روند روبه رشد گرچه بسیار امیدوارکننده است ولی همزمان و به موازات آشکار شدن اهمیت گسترده این زیستگاه هاموج تخریب آنها در چهار گوشه جهان هنوز آنطور که لازم است فرو ننشسته است.کشور استرالیا نخستین میزبان کشورهای متعاهدکنوانسیون رامسر در سال ۱۹۷۴ بوده است.

تالاب ها ،زیستگاه هایی ،پیچیده و حیاتی