محسن تقی زاده - Kashan University of Medical Sciences
ابوالقاسم جزایری - Tehran University of Medical Sciences
سید علیرضا طلائی زواره - Kashan University of Medical Sciences
سعیده داوری - Kashan University of Medical Sciences
محمود سلامی - Kashan University of Medical Sciences
منصور کشاورز - Tehran University of Medical Sciences
طاهره مازوچی - Kashan University of Medical Sciences

زمینه و هدف: در سیستم عصبی، یون کلسیم از طریق کانال های متعدد اختصاصی و برخی از گیرنده های دیگر مانند NMDA، نقش مهمی در جریان انتقال سیناپسی ایفا می کند. یکی از مهم ترین عوامل جذب روده ای و تنظیم کننده یون کلسیم، ویتامین D است. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر رژیم های غذایی فاقد ویتامین D و حاوی مکمل ویتامین D (کلسیتریول) بر روند انتقال سیناپسی در مدارهای نورونی ناحیه هیپوکامپ انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه، ابتدا موش های صحرایی نر بالغ جهت ثبت پدیده های الکتروفیزیولوژیک در هیپوکامپ انتخاب شدند، و تحت رژیم های غذایی نرمال فاقد ویتامین D و حاوی مکمل کلسیتریول قرار گرفتند. سپس محل کولترال های شافر و نورون های ناحیه CA۱ به ترتیب جهت تحریک و ثبت در پاسخ های پس سیناپسی تحریکی میدانی (EPSP) تعیین گردید. همچنین جهت القای تقویت سیناپسی (LTP)، در EPSP، از الگوی تحریک تتانیک استفاده شد. در ادامه، پاسخ ها قبل و پس از تحریک تتانیک ثبت شده و تغییرات در دامنه آنها مورد ارزیابی قرار گرفت. برای مقایسه دامنه قبل و بعد از تحریک تتانیک در گروه های مختلف از آزمون تی زوج استفاده گردید، و ۰۵/۰p< معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: در این بررسی اختلافی در پاسخ های پایه بین سه گروه مورد آزمایش وجود نداشت. از سوی دیگر اعمال تحریک تتانیک، اختلاف بین سه گروه را مشخص نمود؛ به گونه ای که در گروه فاقد ویتامین D تقویت مشاهده نشد، ولی در دو گروه دیگر LTP به خوبی نشان داده شد. نتیجه گیری: طبق نتایج این مطالعه، به نظر می رسد ویتامین D نقش تعیین کننده ای در انتقال و تقویت سیناپسی دارد و این نقش به احتمال زیاد از راه تنظیم غلظت یون کلسیم درون سلولی با واسطه مکانیسم های مختلف صورت می گیرد.

Vitamin D, Long-Term Potentiation, Calcium, مین D؛ القای تقویت سیناپسی؛ کلسیم.