مهتاب زینی وند - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
مریم نصر اصفهانی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

مولکول گازی سولفید هیدروژن (H۲S) و اسید سالیسیلیک (SA) سازش گیاهان به شرایط تنش زای محیطی مانند شوری را افزایش می دهند. در پژوهش حاضر، اثر پرایمینگ بذرهای یونجه با SA (۷۵/۰ میلی مولار) و سدیم هیدروسولفید (NaHS) (۷۵/۰ میلی مولار) به عنوان دهنده H۲S بر بهبود شاخص های جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه های یونجه در شرایط شوری (۰، ۲۵، ۵۰ و ۱۰۰ میلی مولار) و نیز کاهش تنش اکسیداتیو ایجادشده توسط تنش شوری (۰ و ۵۰ میلی مولار) ارزیابی شد. نتایج نشان داد که در شوری، دو مولکول پرایمینگ SA و NaHS توانستندکاهش جوانه زنی بذرهای یونجه و رشد اولیه گیاهچه ها را بهبود دهند. علاوه بر این، در شرایط بدون پرایم، تجمع درخور ملاحظه ای از مالون دی آلدئید و پراکسید هیدروژن در پاسخ به شوری مشاهده شد. پرایمینگ NaHS و SA تاثیرات مثبتی روی شاخص های مختلف جوانه زنی در بذرهای یونجه تحت شوری داشتند و همچنین تیمارهای پرایمینگ طول ریشه گیاهچه های تحت شوری را به میزان معنی داری افزایش داد. پرایمینگ با NaHS و SA تجمع مالون دی آلدئید و پراکسید هیدروژن را در شرایط شوری در مقایسه با شرایط بدون پرایمینگ کاهش داد که نشان دهنده تاثیر پرایمینگ با NaHS یا SA در کاهش تنش اکسیداتیو است. همچنین، در پاسخ به شوری، پرایمینگ با NaHS یا SA سطح قند کل را به ویژه در روزهای اول و سوم پس از جوانه زنی به میزان معنی داری در مقایسه با شرایط بدون پرایمینگ افزایش داد. بنابراین، پرایمینگ NaHA یا SA پاسخ های گیاه در نخستین روزهای پس از جوانه زنی را در مقابل شوری از طریق کاهش آسیب های ناشی از تنش با فعال کردن سیستم های دفاع آنتی اکسیدانی افزایش می دهند. 

یونجه, پرایمینگ, سدیم هیدروسولفید, اسید سالیسیلیک, مالون دی آلدئید, جوانه زنی بذر, ظرفیت آنتی اکسیدانی کل