بختیار غفارپور - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر
حجت اله هزاریان - کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر

خلیج فارس از سپیده دم تاریخ حلقه ارتباطی میان تمدن های مرکزی داخلی با جزایر و بنادر جنوب ایران، عراق، بین النهرین، هند، چین، شرق و جنوب شرقی آسیا، مصر و آفریقای شرقی بوده است، آثار باستانی مکشوف در تمدن های ماقبل تاریخ ایران، نشان می دهد که خلیج فارس در روابط تجاری و تبادلات بازرگانی بین شهرها و زیست گاه های کهن ایران با جنوب غرب و شرق ایران ازجمله هند نقش داشته است، شواهدی موجود است که نشان می دهد که از سده هفتم پیش از میلاد، میان ایران و هند روابط بازرگانی برقرار بوده است، در زمان هخامنشیان کشتی های ایرانی با عبور از دریای عمان به اقیانوس هند دست یافتند و تا سواحل سیلان به دادوستد می پرداختند، سلوکیان امکانات مهمی را برای ارتباط بین ایران و هند در خلیج فارس فراهم کردند، کالاهای هندی و ایرانی در این زمان از طریق خلیج فارس بین دو کشور رد و بدل و مبادله می شد. در زمان فرمانروایی اشکانیان، روابط بین ایرانیان و هندی ها کماکان برقرار بود، در این دوره روابط بازرگانی از طریق خلیج فارس بین دو کشور گسترش یافت. در دوره ساسانیان کشتی های ایرانی به طور مستقیم از خلیج فارس عازم هندوستان می شدند و از آنجا ادویه و ابریشم و دیگر کالاها را با خود می آوردند، بعد از اسلام همچنان روابط بین خلیج فارس و هند برقرار ماند، در پی گسترش روابط تجاری و بازرگانی بین دنیای اسلام و شبه قاره هند مراکز و بنادری در خلیج فارس به منظور استقرار بازرگانان و توقف کشتی ها تاسیس شد، که این بنادر نقش مهمی در روابط تجاری بین هند و دنیای اسلام داشتند. در این رساله به جایگاه خلیج فارس در روابط ایران و هند می پردازیم.

خلیج فارس، ایران، هند، راه های بازرگانی، روابط اقتصادی، بنادر، جزایر